Przedsiębiorstwo müllerblaustein Holzbau
specjalizuje się w budowie różnego rodzaju obiektów
drewnianych i jest jedną z wiodących firm w tym zakresie, w południowych Niemczech.
Przed wizytą w firmie müllerblaustein
Holzbau w Blaustein uczestnicy wizyty studyjnej, zorganizowanej przez Polsko-Niemiecką Izbę Przemysłowo-Handlową w celu poznania współczesnego niemieckiego budownictwa drewnianego, spędzili noc w lokalnym hotelu Klingenstein. Mogli więc przekonać się, jakie są walory pierwszego, trójkondygnacyjnego drewnianego hotelu na południu Niemiec, zbudowanego właśnie przez müllerblaustein Holzbau. Wszystkie 63 pokoje w hotelu oraz sale restauracyjne są wykonane w całości z litego drewna świerkowego, a w dużej części z płyt CLT.
Nagradzane systemy i rozwiązania
Przedsiębiorstwo müllerblaustein Holzbau specjalizuje się w budowie różnego rodzaju obiektów drewnianych. Zatrudnia obecnie około 80 pracowników i osiąga obroty roczne na poziomie 25 mln euro.
– Jestem trzecim pokoleniem właścicieli, którzy kierują fabryką, położoną w pobliżu miasta Ulm – mówił na wstępie swojej prezentacji Reinhold Müller, prezes firmy.
– Mój dziadek założył zakład stolarski w 1945 roku. Dzisiaj firma składa się z trzech spółek, zajmujących się poszczególnymi etapami produkcji domów. müllerblaustein Holzbau zajmuje się produkcją drewnianych elementów, müllerblaustein Bauwerke – stawianiem obiektów, a müllerblaustein Ingenieure – procesami projektowania i przygotowania produkcji. Zakład zlokalizowany jest na obszarze 4,5 ha, a pod dachem mamy 10 000 m2 powierzchni produkcyjnej i magazynowej. Jesteśmy dzisiaj jedną z wiodących firm budowlanych z drewna w południowych Niemczech. Nie tylko pod względem skali i różnorodności stawianych obiektów oraz konstrukcji drewnianych, bo produkujemy i montujemy innowacyjne komponenty z drewna i systemy na całym rynku europejskim, ale także ze względu na walory architektoniczne lub systemy budowania z drewna. Byliśmy dotychczas prawie 70 razy nominowani lub nagrodzeni za wybudowane obiekty. W 2018 roku otrzymaliśmy Niemiecką Nagrodę za wzornictwo, wcześniej nagrodę specjalną za „przełomową innowację” i praktycznie każdego roku za jakiś obiekt.
Wykorzystują różnorodność drewna
Gdy później stoimy przy hali wzniesionej w 1967 r. przez ojca obecnego prezesa, tenże wspomina, że wtedy mówiono o ojcu, że zwariował, bo żaden stolarz nie potrzebuje tak dużej hali do budowy schodów drewnianych. Dzisiaj jest to… najmniejsza hala w zakładzie w Blaustein. Nowa hala numer 4 jest kilkakrotnie większa i wyższa, i nie budzi zdziwienia. Znajduje się w niej linia do produkcji całych ścian, paneli, stropów i dachów, a na części – obszar załadunku modułów na ciężarówki i ich zabezpieczenia na czas transportu i rozładunku na placu budowy. Choćby w nieodległym Monachium, gdzie firma stawia kilka wielopiętrowych budynków w ramach projektu Prinz-Eugen-Park.
Dnia poprzedniego mieliśmy możliwość wizytowania tego placu budowy, więc rozumiemy, dlaczego podczas prezentacji prezes kilka chwil poświęca temu projektowi. Wznoszone tam cztery bloki pięcio- i siedmiopiętrowe otwierają nowy etap w dorobku firmy, która została generalnym wykonawcą tej części monachijskiego osiedla mieszkaniowego z placem zabaw i zagospodarowaniem wyznaczonego terenu. Z prezentowanego portfolio dowiadujemy się, że wcześniej stawiała zeroenergetyczny budynek biurowy firmy Steico, kilka szkół, hal sportowych, biurowców, a nawet halę obsługi pasażerów na jednym z niemieckich lotnisk.
– Wykorzystujemy różnorodność drewna w nowoczesnych konstrukcjach drewnianych, zaprojektowanych w naszym biurze technicznym – mówi prezes. – Ale także wykorzystujemy doświadczenie naszych specjalistów do realizacji tradycyjnych technik stolarskich w nowoczesnym budownictwie. Obszary naszej działalności to wszelakie budownictwo drewniane, konstrukcje z drewna, elementy drewniane, stolarstwo, renowacja obiektów pod kątem energooszczędności i przywracania walorów zabytkowych. Wykonujemy domy mieszkalne, budynki użyteczności publicznej, budynki komercyjne i specjalne. Projekty naszej spółki są nie tylko atrakcyjne wizualnie, ale zaprojektowane zgodnie z normami, po analizie statycznej obiektu i zgodnie z zasadami fizyki budynku. Jesteśmy wdzięczni naszym partnerom, którzy ufają nam i zlecają realizację swoich pomysłów i wizji. Jako projektanci, producenci i profesjonaliści z branży montażowej, jesteśmy świadomi cech najróżnorodniejszej bryły i komponentów. Nasze duże doświadczenie w realizacji złożonych projektów umożliwia wykonywanie niemal nieograniczonych konstrukcji w drewnie. Nasi inżynierowie obliczają i konstruują nie tylko wszelkiego rodzaju konstrukcje w wizualizacji 3D, ale także mosty i wieże widokowe. Udowadniają, że drewno jest doskonałym materiałem budowlanym, ze względu na jego właściwości termoizolacyjne, wysoką stabilność i oszczędności masy.
Oryginalne nie tylko fasady
Zanim w halach produkcyjnych obejrzymy obróbkę płyt CLT, ale też z innych materiałów, takich jak płyty OSB czy płyty gipsowo-kartonowe na maszynie Hundegger SPM2, która jest w pełni automatyczną obrabiarką do produkcji wszystkich materiałów panelowych do wielkości 6000 x 2600 mm i o grubości od 5 do 120 mm, prezes zapoznaje nas ze szczegółami konstrukcyjnymi budownictwa modułowego. Pokazuje specyficzne dla tej firmy połączenia stropów ze ścianami, techniki izolacji ścian. A przy okazji zachwala stosowanie takich materiałów, jak LVL czy drewno klejone oraz stosowanie ukrytych w drewnie konstrukcyjnym metalowych połączeń, podwyższających wytrzymałość ogniową obiektów drewnianych.
Mocną stroną firmy są drewniane fasady. Choćby takie jak we wspomnianym hotelu Klingenstein, gdzie bardzo ekonomicznie rozcięto poszczególne płyty LVL, tworząc falującą powierzchnię fasady, przez odpowiedni montaż rozciętych elementów, praktycznie bez strat materiałowych. Widać, że firma lubi realizację takich niestandardowych projektów, albowiem niedawno wykonała, z użyciem robota, konstrukcję dachową z różnorodnych, sześciokątowych elementów, złączonych ze sobą pod różnymi kątami, tworząc eliptyczną powierzchnię dachu. Kasetony o wadze pomiędzy 80 a 120 kg wykonano praktycznie z zerową tolerancją, choć projektant zakładał tolerancję rzędu 0,01 mm. W trakcie realizacji stwierdzono, że w ogóle nie będzie dopuszczalna tolerancja, więc ostatni kaseton był najtrudniejszy do wykonania, bo mógł ujawnić ewentualne niedopasowania wcześniejszych. Okazało się, że realizacja z udziałem robota była bardzo precyzyjna i zwiedzający ubiegłoroczne targi ogrodnicze Buga mogli podziwiać mistrzowską realizację projektu.
– Tego typu realizacje – podkreślał Reinhold Müller – poszerzają obszary zastosowania przetwarzanych paneli w konstrukcjach drewnianych. I pozwalają tworzyć futurystyczne obiekty o dużych rozpiętościach, bez jakichkolwiek wzmocnień innymi materiałami. Mamy systemy obliczeniowe, centra obróbcze i zespoły projektantów, które wespół tworzą ramy oryginalnych paneli dla budownictwa drewnianego. Opracowaliśmy odpowiednie złącza wewnętrzne, wzorując się na dawnych, ciesielskich połączeniach, wykonywane przez szybkie i precyzyjne centrum obróbcze. Pozwala to na masową produkcję paneli do specjalnych konstrukcji, w akceptowalnych cenach.
Sposób produkcji dopasowany do projektu
Wspomniany Hundegger SPM2 jest jednym z takich wielofunkcyjnych centrów do obróbki płyt OSB i wszelkich innych. Każda z płyt jest po wprowadzeniu do maszyny precyzyjnie obrabiana zgodnie z projektem i wyjeżdża dokładnie docięta, wyfrezowana, powiercona i ponumerowana, zgodnie z oznaczeniami na rysunkach projektowych. Wycięte są otwory na instalacje elektryczne, wodne i kanalizacyjne oraz na okna, dostarczane z zewnątrz, ale montowane u producenta ścian, które można bardzo szybko zmontować.
W innej hali obserwujemy realizację pięciu drewnianych konstrukcji, mających stanowić oszkloną część dachu hali gimnastycznej Waldau w Stuttgarcie. Cały obiekt jest w dużej części wykonany z drewna. Projektant założył wykorzystanie 135 m3 KVH i tyleż BSH oraz 4400 m2 płyt OSB. Powierzchnia dachu to 1700 m2, a pionowych listew elewacyjnych – 1000 m2. Część konstrukcji ma już izolację akustyczną i termiczną oraz zamocowaną część ściany zewnętrznej, więc przygotowana jest do wysyłki na plac budowy.
Zainteresowanie budzą stoły montażowe. Ze względu na wykonawstwo różnorodnych elementów drewnianych, konstrukcja stołów jest mobilna i „elastyczna”, więc można tworzyć jeden duży albo dwa, lub nawet trzy stoły montażowe.
– Próbujemy zawsze dopasowywać produkcję do projektu – tłumaczy prezes. – Nie realizujemy produkcji seryjnej, tylko praktycznie każdy projekt jest inny i jednostkowy. Stąd tak wiele pracy ma nasz rozbudowany dział projektowania i przygotowania produkcji. Istnieje od ćwierć wieku, bo stworzyliśmy go równo z pierwszą maszyną CNC. Nawet mi trudno uwierzyć, że już od 25 lat wykorzystujemy obrabiarki numeryczne. Ich walory objawiają się w szczególności w zakresie wykonywania tradycyjnych połączeń ciesielskich. Praktycznie dwie maszyny są przygotowane głównie do tych operacji. Precyzja wykonania bardzo nam ułatwia montaż elementów na budowie i wpływa na estetykę obiektu.
Niewidoczne połączenia
Firma z Blaustein preferuje konstrukcje z niewidocznymi połączeniami metalowymi. Mając odpowiedni program i narzędzia w maszynie CNC, nie jest trudne wykonywanie otworów na podpory, dźwigary, elementy metalowe, łączniki itd. Z tego powodu już w fabryce składane są większe konstrukcje, ważące nawet 3 tony, które później są odpowiednio lokowane na samochodach, żeby na budowie mogły być przenoszone bezpośrednio na miejsce montażu. Ale trafiają się też długie elementy dachowe, ważące po 40 ton, które w całości są obrabiane na centrum Hundeggera. Prezes precyzyjnie opisuje poszczególne procesy obróbcze i walory najnowszych modeli centrów obróbczych Hundeggera. Jako ciekawostkę podaje, że te drogie maszyny służą nie tylko jego fabryce, ale także wielu okolicznym firmom, zrzeszonym w Abbund-
-Zentrum Ulm, zlecającym obróbkę konkretnych elementów. Stąd przed zakupem zwraca się uwagę na wszechstronność, a mniej na szybkość obróbek.
Spostrzegamy natomiast, że w części hali wykonywane są konstrukcje z warstwowo klejonej sklejki bukowej.
– Mamy tak skonstruowane elementy konstrukcyjne z drewna bukowego, które zachowują się podobnie jak elementy świerkowe, jeżeli chodzi o obciążenia – zapewnia prezes. – Ale też widać różne możliwości łączenia takich elementów. Standardowo wbijamy do wywierconych otworów elementy łączące, gdzie samoczynnie się wkręcają. Później miejsce styku jest zasłaniane i praktycznie nie widać tego wewnątrz obiektu. Wszystkie obróbki są wykonywane na CNC Hundegger. Zatrudniamy ludzi, którzy rozumieją historyczny drewniany szkielet i wykorzystują tę wiedzę, aby uratować dziedzictwo, stosując współczesne możliwości wytwórcze. Tworzymy dzięki temu nie tylko drewniane domy o najwyższym poziomie technicznym, ale także całe kompleksy mieszkaniowe, budynki biurowe i administracyjne oraz… sale golfowe różnej wielkości. Jesteśmy też bardzo elastyczni pod względem zakresu realizacji. Wykorzystujemy nowoczesne materiały drewniane i wszystkie możliwości techniczne, aby móc używać drewna jako efektywnego, wartościowego i taniego materiału budowlanego. Wizytówką firmy jest również budynek biurowy, wykonany w standardzie domu pasywnego.
Jakość ma swoją cenę!
Dzięki naszej zaawansowanej znajomości statyki, budynki są projektowane i realizowane w sposób zoptymalizowany pod względem kosztów – zapewnia Reinhold Müller. – Tak jak oczywista jest dla nas odpowiedzialność za funkcję domu z muru pruskiego lub za krzesło kościelne, tak obecnie, jako producenci obiektów z drewna, ponosimy odpowiedzialność za obchodzenie się z naturą i środowiskiem naturalnym, z człowiekiem i materiałem. To odpowiedzialność znacznie większa niż gwarancja funkcjonalna. Dzięki dużym ilościom, racjonalnej produkcji, wyrafinowanej logistyce i bardzo dobrze przygotowanym montażom jesteśmy w stanie dostarczać najwyższej jakości obiekty w bardzo dobrej cenie. Na pewno nie niskiej, bo jakość ma swoją cenę, gdy budowanie oznacza spełnienie wymagań, norm i oczekiwań inwestora. Zawsze zapewniamy go, że może polegać na naszych wydajnych, dokładnych i zoptymalizowanych pod względem kosztów parametrach konstrukcyjnych! Stawiane budynki muszą być nie tylko stabilne, ale i spełniać wymogi przepisów dotyczących oszczędzania energii, które gwarantują dobry klimat zarówno zimą, jak i latem. Dobre samopoczucie obejmuje również odpowiednią izolację akustyczną i odpowiednią akustykę pomieszczenia.
Względy wizualne też się liczą, skoro górna część drewnianej elewacji nowej hali produkcyjnej jest tak ułożona z desek jednakowej szerokości, że odpowiada… wizerunkowi kodu kreskowego firmy.
~ tekst i fot. Janusz Bekas