Gazeta Przemysłu Drzewnego 11/2022

2 listopad 2022 Felieton | Listy | Cytat miesiąca Wydawca: Wydawnictwo Inwestor sp. z o.o. 83-110 Tczew, ul. 30 Stycznia 42 tel. centrali 58/531 27 53 www.wydawnictwoinwestor.pl @gpd24 Prezes zarządu: ZbigniewOwsiak Wiceprezes zarządu: RafałSidor Redaktor naczelna: KatarzynaOrlikowska katarzyna.orlikowska@gpd24.pl tel. 519 516 118 Sekretarz redakcji: KarolinaFalgowska karolina.falgowska@gpd24.pl tel. 519 516 110 Dziennikarze: JanuszBekas janusz.bekas@gpd24.pl tel. 519 516 113 TomaszBogacki tomasz.bogacki@gpd24.pl tel. 603 764 478 MałgorzataGackowska malgorzata.gackowska@ meblarstwo24.pl tel. 607 373 966 Współpracownicy: DanaHanby – Londyn ArkadiuszSeliga Redakcja: listy@gpd24.pl Korekta: SylwiaWojtanowska sylwia.wojtanowska@gpd24.pl Kierownik działu graficznego dtp: WiesławDobosz Dział graficzny dtp/IT: KatarzynaŁukowicz JacekMroczkowski Opiekunowie klienta: DamianKargul damian.kargul@gpd24.pl tel. 519 516 104 GrzegorzPastwa grzegorz.pastwa@gpd24.pl tel. 519 516 106 MariuszWroński mariusz.wronski@gpd24.pl tel. 519 516 108 Sekretariat: KatarzynaKaszubowska info@wydawnictwoinwestor.pl Dział prenumeraty: prenumerata@gpd24.pl tel. 519 516 104 Projekt graficzny: Agnieszka iMichałWarda Wszelkie prawa zastrzeżone © Copyright by Wydawnictwo Inwestor. Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów i niezbędnych zmian. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń oraz ma prawo do odmowy ich publikacji bez podania przyczyny. Reprodukcja lub przedruk we wszelkich mediach tylko za zgodą wydawcy. Nr 11 (310) listopad 2022 ISSN 1732-4017 Nakład 20 000 egz. 25 lat na rynku Cytat miesiąca Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor Polscy producenci papieru jeszcze do niedawnamieli się świetnie. Odporni na pandemiczne perturbacje, zwiększali wolumen produkcji i dążyli do tytułu europejskiego lidera. Negatywną zmianę przyniósł początek roku 2022 i kryzys energetyczny, będący bezpośrednią konsekwencją rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Rosnąca presja kosztowa, problemy z dostępnością surowców i przerwane łańcuchy dostaw sprawiły, że branża papiernicza – jedna zmocniejszych stron polskiego przemysłu, znalazła się w trudnej sytuacji finansowej. Z danych Rejestru DłużnikówBIG InfoMonitor i bazy informacji kredytowych BIKwynika, że przedawnione zobowiązania producentówmasy włóknistej, papieru i tektury, tylkow ciągu ostatniego roku, zwiększyły się aż o 380 proc. i wynoszą już 77mln zł. Cały sektor zalega kontrahentom i instytucjom finansowymprzeszło 239mln zł. Warszawa, 12.10.2022 r. Pellet cenniejszy od złota W Polsce transformacja energetyczna, zamiast inwestycji na dużą skalę, oparta jest na zastępowaniu węgla i gazu – pelletem oraz drewnem kominkowym. Produkcja drewna opałowego, pelle- tu i brykietów wydaje się być obecnie najbardziej intratną gałęzią przemy- słu drzewnego. Zaś sam pellet jest dziś cenniejszy od złota, o czym wie- dzą wszyscy jego nabywcy, próżno szukający możliwości jego zakupu. Pelletu brakuje, wręcz nie ma na ryn- ku, co spowodowane jest kryzysem energetycznym. Jeszcze do niedawna „drzewny groszek” przez większość tartaków produkowany był „przy oka- zji” – z odpadów produkcyjnych i nie stanowił znaczących przychodów w działalności. Sytuacja zmieniła się diametralnie w tym roku. Po rekordowym 2021 r. branża drzewna wkroczyła w minionych mie- siącach w okres dekoniunktury, a sy- tuacja w bezpośrednim otoczeniu sek- tora zaczyna zmieniać się na znacznie mniej korzystną. Jak podaje Bank Pe- kao, w swoim najnowszym raporcie „Drzewny rollercoaster”, koniunktu- ra globalna szybko spowalnia, a silna presja kosztowa, będąca częściowo spadkiem po pandemii COVID-19, ale też przede wszystkim spowodowana wojną na Ukrainie, sprawia, iż reali- zuje się scenariusz stagflacyjny. Naj- bliższe kwartały to możliwe zderzenie utrzymującej się presji kosztowej ze znacznie trudniejszymi warunkami popytowymi, a w efekcie spadek marż firm z branży drzewnej. W pierwszym półroczu tego roku branża drzewna, podobnie jak w 2021 r., mocno poprawiała wyniki finansowe. Ale od II półrocza popyt na wyroby sektora spada, jednak w przeciwień- stwie do… pelletu. Tylko jego produk- cja wielu firmom daje obecnie możli- wość godziwego zarobku, podnoszenia marż, cen i zasilenia firmowych bu- dżetów gotówką, co jest szczególnie ważne w perspektywie pukającego do przedsiębiorców kryzysu. Znam i takich producentów, któ- rzy poważnie zastanawiają się nad przecieraniem surowca wyłącznie w celu wytwarzania pelletu czy bry- kietu, porzucając dotychczasową pro- dukcję podłóg, tarcicy oraz więźb. Sy- tuacja wydaje się absurdalna zarówno w kontekście technologicznym, jak i ekologicznym. Bo przecież taka pro- dukcja – pelletu bezpośrednio z kłód – wymagałaby bardzo rozbudowanego parku maszyn: korowarek, suszarni, rozdrabniaczy etc. Tylko nieliczne firmy wytwarzające pellet mają moż- liwość rozdrobnienia drewna okrą- głego do trocin. Produkcja pelletu ma jedynie sens, gdy jako surowiec wyko- rzystywane są trociny będące produk- tem ubocznym przerobu tartacznego. Zaś aspekt ekologiczny jest oczywi- sty – przerobione dłużyce poszłyby wprost do pieców. Jednak co ciekawe, w odpowiedzi na niedobór pelletu na rynku, Polska Rada Pelletu wnioskowała na począt- ku września w Ministerstwie Rozwoju i Technologii o wydzielenie w ramach puli interwencyjnej, specjalnej puli surowca, który mógłby zostać zaku- piony na preferencyjnych warunkach przez producentów pelletu od Lasów Państwowych. Wyprodukowany w ten sposób pellet miałby trafić do sprzedaży de- talicznej w ramach istniejących sieci dystrybucji, opierających się na cer- tyfikowanych dystrybutorach i pro- ducentach. O niewprowadzanie tego pomysłu w życie apelowały stowarzy- szenia branżowe, gdyż spekulacyjny obrót tańszym drewnem z wydzielo- nej puli zdestabilizowałby, już i tak rozchwiany, rynek drzewny. Lasy Państwowe jak zawsze ni- kogo nie posłuchały i… 20 września ogłosiły przetarg na „Usługę wytwo- rzenia pelletu z udostępnionego su- rowca drzewnego”. Zamawiającym był Zakład Usług Leśnych we Wrocławiu, należący do LP. 17 października prze- targ został unieważniony, gdyż nie wpłynęła żadna oferta. Ale jeśli sytuacja na rynku drzew- nym w Polsce będzie się pogarszać, to myślę, że kwestią czasu pozostaje, kiedy ten kuriozalny pomysł na biznes – polegający na bezpośrednim prze- robie kłód na pellet – wejdzie w życie. I przestaną nas takie biznesy dziwić, a będziemy o nich mówić jako o powi- kłaniach kryzysu energetycznego, za który wszyscy płacimy! To taka nasza polska transforma- cja energetyczna, która zamiast inwe- stycji na dużą skalę, opiera się na za- stępowaniu węgla i gazu pelletem oraz drewnem kominkowym. Wiatr, słońce, woda, biomasa, biogaz, magazyn energii, atom i dużo więcej – pomysłów jest wiele. Lecz, niestety, transformacja energetyczna w Polsce odbywa się głównie w ra- mach debat, takich jak na przykład niedawne Forum w Krynicy, na któ- rym mówiono o potrzebie mocnego przyspieszenia rozwoju alternatyw- nych źródeł energii, w tym OZE. Tymczasem przypomnę, że po no- welizacji Ustawy o OZE z 22 czerwca 2016 r., w wyniku której usunięto de- finicję drewna niepełnowartościowe- go, a wprowadzono pojęcie drewna energetycznego, Ministerstwo Klima- tu i Środowiska do dziś nie wydało odpowiedniego rozporządzenia okre- ślającego szczegółowe cechy jakościo- wo-wymiarowe drewna energetycz- nego, biorąc pod uwagę konieczność optymalnego wykorzystania surowca drzewnego na potrzeby przemysłowe oraz energetyczne. Do dziś rozporzą- dzenie nie zostało wydane, bo czeka na notyfikację. Więc jak można prowadzić trans- formację energetyczną w oparciu o OZE i biomasę, skoro w polskim pra- wie występują poważne luki utrudnia- jące obrót biomasą drzewną i rozwój tego rynku! l Katarzyna Orlikowska listy do redakcji ã Opinie Czytelnikówsą ich subiektywnymi ocenami, z którymi redakcja nie zawsze się utożsamia. Czekamy na telefony i listy naszychCzytelników, będące polemiką do aktualnychwydarzeńwbranży drzewnej. ul. 30 Stycznia 42, 83-110 Tczew e-mail: listy@gpd24.pl tel. 58/531 27 53 Transformacja energetyczna to największe wyzwanie dla Polski Ważą się losy polskiego modelu gospodarczego i polskiej energetyki. Brakuje planu na poprawę sytuacji. Przedsiębiorcy zrzeszeni w BCC zwracają uwagę na niezrozumiałą praktykę kontrolowanych przez Skarb Państwa koncernów w kwestii nieproporcjonalnego podnoszenia cen względem ponoszonych kosztów. Dotyczy to szczególnie kosztów paliw płynnych, energii elektrycznej i węgla. Polscy przedsiębiorcy domagają się wyjaśnień w sprawie ewidentnego przyzwolenia m.in . ze strony Urzędu Regulacji Energetyki i Ministerstwa Aktywów Państwowych na ponadnor- matywne zyski osiągane od dwóch kwartałów przez firmy z branży paliwowej i energetycznej. Wzrost cen energii i jej nośników nie tylko zwiększa poziom inflacji, ale zagraża bezpieczeństwu prowadzenia dzia- łalności gospodarczej we wszystkich sektorach gospodarki bez względu na wielkość przedsiębiorstw. Problemy polskiego sektora energe- tycznego nie wynikają tylko z kryzysu wywołanego wojną. Owszem, wyma- gają na pewno wdrożenia bieżącego zarządzania kryzysowego, ale i wła- ściwego podejścia do długotermino- wej strategii, która musi się docelowo opierać na dekarbonizacji i rozwoju alternatywnych dla węgla pierwot- nych źródeł energii. Co w tej sytuacji możemy zrobić? 1. Natychmiast przygotować program funkcjonowania polskiej gospodarki, uwzględniający spodziewane ogra- niczenia energii elektrycznej, węgla i gazu. Skoordynowane zarządzanie kryzysowe powinno być kierowane z poziomu rządowego. 2. Pilnie przygotować i wdrożyć pro- gram inwestycji w rozwój nowocze- snych, rozproszonych sieci przesyło- wych. Obecna infrastruktura nie jest w stanie przyjąć istotnie większych ilości energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. 3. Natychmiast odblokować inwesty- cje w energetykę odnawialną, przy uwzględnieniu nowych metod na tym rynku, jak np. bezpośrednie umowy PPA (Power Purchase Agreement) pomiędzy producentami energii odna- wialnej i odbiorcami przemysłowymi, cable pooling (np. współdzielenie sieci przesyłowej przez farmę wiatro- wą i fotowoltaiczną). W ten sposób do 2025 r. OZE będą w stanie zwiększyć ilość dostępnej energii elektrycznej i zmniejszyć jej cenę. 4. Wdrożyć nowoczesne cyfrowe systemy zarządzania stroną popyto- wą (DSR) na rynku energetycznym. Systemy te muszą być otwarte na konkurencję sektora prywatnego. 5. Pilnie zdjąć z bilansów polskich firm energetycznych aktywa węglo- we, co pozwoli im realizować inwesty- cje w alternatywne źródła energii. 6. Wraz z wiarygodnym programem inwestycji w nowoczesne sieci i jako- ściowy rozwój energii odnawialnej zaproponować w UE przedłużenie wsparcia dla węglowego systemu rezerwy mocy w horyzoncie 2030 r. Polska, podobnie jak Niemcy, posta- wiła na gaz jako paliwo przejściowe w okresie transformacji energe- tycznej i już dzisiaj widać, że ten model jest nie do zrealizowania, więc musimy mieć możliwość przedłużenia funkcjonowania rezerwy mocy w pol- skim systemie, opartej na energetyce węglowej. 7. Kontynuować programy inwe- stycji w energię wiatrową na morzu i w energetykę jądrową ze świado- mością, że energetyka jądrowa jest w stanie zacząć działać w Polsce w drugiej połowie lat 30., a morska w horyzoncie najbliższych 5-10 lat. Wiemy, że nie da się uniknąć proble- mów w polskim sektorze energetycz- nym, ale tym bardziej nie stać nas na dalsze zaniedbania. Transformacja energetyczna jest największym wyzwaniem dla Polski. Apelujemy o konsensus wszystkich głównych sił politycznych w tej sprawie. Jest to duże wyzwanie dla polskiej klasy politycznej, bo od powodzenia trans- formacji energetycznej zależy konku- rencyjność polskich firm i możliwości dalszego rozwoju Polski. Od redakcji fot. BIG InfoMonitor Przedstawiciele Business Centre Club