Inteligentne, połączone maszyny, systemy i procesy, które zwiększają efektywność produkcji, obniżają jej koszty i pozwalają na produkcję w obiegu zamkniętym, były licznie prezentowane przez wystawców targów LIGNA 2023. Tematami numer jeden pozostają automatyzacja, digitalizacja i rozwiązania optymalizujące procesy w celu złagodzenia luki wykwalifikowanych pracowników, z którą zmaga się cała Europa.
Cztery lata przerwy pomiędzy kolejnymi edycjami targów LIGNA w Hanowerze przyniosły światu wiele nieoczekiwanych zdarzeń, które impetem wpłynęły na rynek, gospodarkę i przemysł drzewny. Dlatego bez cienia wątpliwości napiszę, że Ligna 2019 odbyła się w zupełnie innej rzeczywistości niż tegoroczna, długo wyczekiwana edycja tego wydarzenia.
Pandemia, wojna na Ukrainie, pozrywane łańcuchy dostaw, kryzys energetyczny, rosnące koszty produkcji, inflacja – to tylko niektóre z wyzwań, jakie dotknęły firmy w minionych czterech latach.
Obok nich toczy się rewolucja przemysłowa związana z ogromną zmianą procesów produkcji w fabrykach. Oczywiście hasło Industry 4.0 powtarzane jest jak mantra, ale warto zauważyć, że na przemysł drzewny wpływ ma nie tylko cyfrowa, ale również zielona transformacja wyznaczająca kierunki rozwoju nowych technologii.
Dlatego właśnie jako dwa megatrendy, w największym stopniu wpływające na sektor drzewno-meblarski, wskazywane są cyfryzacja i zrównoważony rozwój dążący do procesów o obiegu zamkniętym i oszczędzających zasoby. To one sprzyjają rozwojowi nowych technologii.
Zaś hasła: digitalizacja, automatyzacja i zrównoważona produkcja były mocno akcentowane w czasie prezentacji wszystkich nowych rozwiązań na Lignie i wielokrotnie zostaną powtórzone również w tej relacji.
Nie ma zysków bez automatyzacji
Tematem przewodnim wydarzenia była wspomniana automatyzacja i cyfryzacja w myśl zrównoważonego rozwoju.
Nowe produkty inżynierii mechanicznej zmniejszają zużycie materiałów i energii, łączą i dostosowują produkcję oraz poszerzają możliwości dzięki usługom cyfrowym. Ich wdrażanie pozwala poprawić wydajność i jakość produkcji, co bezpośrednio wpływa na konkurencyjność, ale również w dużym stopniu zwiększa bezpieczeństwo pracowników. A tych wykwalifikowanych brakuje w całej Europie.
Automatyzacja produkcji, choć jest dość sporą inwestycją, pozwala szybko zwiększyć zyski przedsiębiorstwa. To już norma w dużych przedsiębiorstwach różnych branż, które stawiają na jakość i efektywność pracy oraz stałe podnoszenie standardów świadczonych usług. Ale wdrażanie najnowszych technologii, które pozwalają na pełną automatyzację produkcji, to szansa także dla małych przedsiębiorców, którzy dotychczas pozostawali w cieniu stale rozwijającej się konkurencji.
– Odwiedzający mogli na żywo doświadczyć transformacji przemysłu w naszych halach wystawowych – mówił dr Jochen Köckler, prezes zarządu Deutsche Messe. – Wystawcy Ligny zaprezentowali cały zakres łańcucha wartości, od maszyn i narzędzi, do obróbki drewna, po roboty przemysłowe. Warto zauważyć, że najnowsze urządzenia często nie ograniczają się już wyłącznie do obróbki drewna, ale nadają się również do obróbki szkła, tworzyw sztucznych i materiałów kompozytowych.
Wyczekiwany powrót po 4-letniej przerwie
LIGNA w Hanowerze to międzynarodowe targi dla przemysłu drzewnego, które odbywają się co dwa lata i zaliczane są do topowych wydarzeń na świecie, skierowanych do branży woodworking. Ich poprzednia edycja miała miejsce w 2019 r., gdyż organizację Ligny w 2021 r. uniemożliwiła pandemia COVID-19.
Nie dziwi więc fakt, że w tym roku wszyscy najważniejsi globalni gracze i renomowane firmy z całego świata przybyli do Hanoweru, aby zaprezentować narzędzia, maszyny i urządzenia, a także inteligentne rozwiązania i nowe technologie. Wiodący producenci maszyn, a wśród nich m.in. Felder Group, Homag Group, SCM Group, IMA Schelling, Bacci, Biesse czy Weinig Group, na stoiskach o powierzchni kilku tysięcy mkw. prezentowali kompletne linie tworzące swoiste „miasta technologii”.
– Jesteśmy bardzo zadowoleni z udziału w Lignie i myślę, że większość klientów była naprawdę podekscytowana możliwością osobistego spotkania z naszymi ekspertami i poznania naszych nowych maszyn – mówił Achim Homeier, dyrektor ds. marketingu w HOMAG Group.
– Odwiedzający wykazywali duże zainteresowanie naszymi innowacjami – powiedział Pietro Gheller, dyrektor ds. sprzedaży w SCM Group. – Szczególnie rozwiązaniami automatyzującymi oraz kompletnymi systemami. Również budownictwo drewniane jest obszarem silnego rozwoju naszych technologii.
– Otrzymaliśmy nie tylko dobrą odpowiedź na nasze produkty, ale także dobrą reakcję na naszą firmę – podkreślał Raphaël Prati, dyrektor ds. marketingu i komunikacji Grupy Biesse. – Pokazaliśmy na Lignie naszą nową identyfikację wizualną, prezentując się jako firma dostarczająca rozwiązania pod jedną marką, ale dla wielu branż i obróbki wielu materiałów: szkła, kamienia i sektora zaawansowanych tworzyw.
– Na targach LIGNA spotkaliśmy się z dużym zainteresowaniem – informował Matthias Picker, wiceprezes działu Woodworking w firmie Robert Bürkle. – Szczególnym obszarem zainteresowania naszych klientów była automatyzacja procesów wykańczania powierzchni.
28 wystawców z Polski
W wydarzeniu, które odbyło się od 15 do 19 maja, wzięło udział 1 300 wystawców z 50 krajów i 80 tys. gości ze 160 krajów świata (60 proc. odwiedzających pochodziło z zagranicy)!
– Oczekiwania od nas jako organizatorów w okresie poprzedzającym targi były bardzo duże – powiedział dr Jochen Köckler. – Dlatego cieszymy się, że LIGNA 2023 podołała im, pokazując, że maszyny, urządzenia i rozwiązania prezentowane w czasie wydarzenia torują drogę zrównoważonemu i zdigitalizowanemu przemysłowi drzewnemu, meblarskiemu i budowlanemu.
Oprócz firm z Niemiec, największy udział wystawców pod względem powierzchni wystawienniczej miały firmy z Włoch, Austrii, Turcji, Hiszpanii, Chin, Szwecji, Słowenii, Danii i Holandii.
Z Polski w wydarzeniu wzięło udział 28 firm, m.in.: AIRFIX-Pneumatico, ASPI, BizeA, Bryk, Deeplai, FABA, Filtrowent, GOPOL, ITA TOOLS, LAKFAM, Nawara Serwis, N-POL, Planetfan, PolishStyl, Polska Grupa CNC, PRETA, QSGS Technology, REMA, Rojek, Salvamac, SKYWOOD, W-IREX i WOOD-INSPECTOR. To, co pokazali, prezentujemy już w tym oraz będziemy opisywać w kolejnych wydaniach „GPD”.
Zastój po historycznie wysokim popycie
Tegoroczna Ligna odbyła się w czasie spowolnienia, które obecnie dotyka branżę. Ale jak wielokrotnie podkreślano, spadki te mają miejsce po niezwykle udanych dwóch latach, w czasie których wiele przedsiębiorstw odnotowało historycznie wysokie obroty.
– Nawet jeśli spadające zamówienia u producentów mebli wpływają obecnie na spadki zamówień u producentów maszyn do obróbki drewna, to sektor patrzy optymistycznie w przyszłość – komentował dr hab. Bernhard Dirr, dyrektor zarządzający stowarzyszenia VDMA Woodworking Machinery, które reprezentuje około 3 500 niemieckich i europejskich firm z branży budowy maszyn. – Gdyż pomimo poważnych problemów w łańcuchach dostaw i globalnej niepewności, branża rozwija się na wysokim poziomie.
Dla przykładu, w 2022 r. wartość eksportu niemieckich producentów maszyn do obróbki drewna wzrosła o 4,5 proc. do 2,4 mld euro w porównaniu z rokiem poprzednim.
Największymi rynkami były ponownie Stany Zjednoczone (307 mln euro, wzrost o 20 proc.) i Chińska Republika Ludowa (255 mln euro, spadek o 1 proc.), następnie Francja (154 mln euro, wzrost o 14 proc.), Polska i Austria.
Według danych stowarzyszenia VDMA, produkcja branży maszyn do obróbki drewna w Niemczech osiągnęła w 2022 r. rekordową wartość 3,6 mld euro, co oznacza wzrost o 8,3 proc. w stosunku do roku poprzedniego.
– Spowolnienie, które rozpoczęło się w drugim kwartale 2022 roku, można uznać za naturalne po tak wielkim boomie, jaki przemysł odnotował w 2020 i 2021 roku – mówili przedstawiciele stowarzyszeń branżowych w czasie prelekcji na Ligna.Stage. – Był to trend niespotykany w minionych dziesięcioleciach. Oczywiście jego geneza miała miejsce w pandemii, która paradoksalnie napędziła produkcję mebli, drzwi, okien i wielu innych wyrobów branży, a w konsekwencji przyniosła ogromne zamówienia na najnowsze maszyny i technologie.
Jednym z obecnie najbardziej intratnych rynków zbytu dla producentów maszyn pozostaje Ameryka Północna. Z drugiej strony trudno nie zauważyć silnej ekspansji producentów „made in China”, których nie brakowało na tegorocznej Lignie. Pokazały się na niej nie tylko firmy KDT czy Excitech, coraz silniejsze na europejskim rynku, ale także Nanxing, której maszyny w Polsce będzie sprzedawać firma… Teknika. I – co ciekawe – Nanxing z zielono-białymi obrabiarkami wystawiała się tuż naprzeciw stoiska Biesse Group, sprawiając wrażenie, że obie firmy łączy nie tylko podobny kolor maszyn.
Drewno jako zrównoważony surowiec
Kolejnym kluczowym tematem targów były technologie dla rozwojowego segmentu budownictwa drewnianego. Cieszy się ono rosnącym zainteresowaniem i dlatego ogólny spadek aktywności budowlanej w Europie nie dotyka tak bardzo producentów z tego segmentu.
Wystawcy na targach LIGNA 2023 zaprezentowali rozwiązania, które znacząco optymalizują wszystkie etapy procesu budowlanego z drewna. Pozwala to nie tylko zaoszczędzić na kosztach, ale wykorzystanie tego cennego surowca może być również tak zaprojektowane, aby było jak najbardziej przyjazne dla zasobów. Sektor podłóg i przemysł meblarski również coraz częściej zwracają się ku drewnu jako preferowanemu surowcowi, ponieważ zrównoważony rozwój staje się coraz ważniejszy dla konsumentów końcowych. Podobnie jak ekologia. Dlatego na przykład wprowadzenie do oferty Wood-Mizer traka zasilanego z baterii to duży krok w kierunku umacniania świadomości użytkowników o wykorzystaniu Zielonej Energii. Bowiem podczas targów LIGNA 2023 Wood-Mizer przedstawił, jako pierwszy producent maszyn dla branży drzewnej, trak zasilany z baterii – LT15CLASSIC WIDE Battery Mill. Nowa opcja napędu w traku LT15-CLASSIC WIDE to oferta dla tartaczników, którzy myślą właśnie proekologicznie.
– LIGNA 2023 była nie tylko platformą prezentacji nowych technologii, ale także miejscem transferu wiedzy i networkingu – podsumował dr Bernhard Dirr. – Ta wystawa pokazała, że przemysł drzewny oferuje swoim klientom technologie niezbędne do konkurencyjnej, a jednocześnie zrównoważonej produkcji. W obliczu niepewnej sytuacji, w jakiej znajduje się branża, sukces targów LIGNA 2023 świadczy o ich statusie. Miejsce to jest nie tylko siłą napędową dla branży w dobrych czasach, ale przede wszystkim dostarcza rozwiązania dla sprostania wyzwaniom, przed którymi stoi branża.
Kolejna edycja targów LIGNA zaplanowana jest na termin 26-30 maja 2025 r.
~tekst i fot.: Katarzyna Orlikowska
