Brak wydłużonej historii zakupu, zlikwidowanie kryterium geografii, zwyczaju kupieckiego, podniesione widełki cenowe na dąb plus niewidoczne potencjalne wyniki ofertowania w ostatnim dniu aukcji – to tylko niektóre z punktów, które znalazły się w nowych zasadach sprzedaży drewna na lata 2020-2021. Zdaniem PIGPD rozwiązania te staną się przysłowiowym gwoździem do trumny dla polskiego przemysłu tartacznego.
12 listopada Andrzej Konieczny, dyrektor generalny Lasów Państwowych wraz ze swoimi pracownikami, na spotkaniu zorganizowanym w siedzibie głównej LP w Warszawie, na które zostali zaproszeni przedstawiciele wszystkich organizacji branżowych reprezentujących przemysł drzewny i meblarski, przedstawił ostateczne i długo wyczekiwane zasady sprzedaży drewna na lata 2020-2021. Tego samego dnia zasady te w postaci Zarządzenia nr 68 zostały podpisane i weszły w życie.
Data 12 listopada na podpisanie nowych zasad sprzedaży drewna mogłaby wydawać się przypadkowa, a jednak okazuje się, że taką nie była.
– Na początku listopada z fotela ministra środowiska został odwołany Henryk Kowalczyk, który kierował resortem od stycznia 2018 roku – komentuje Rafał Szefler, dyrektor Biura Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego. – Henryk Kowalczyk był jedynym w ostatnich latach ministrem, który zdawał się rozumieć problemy przemysłu drzewnego oraz w bardzo newralgicznym momencie stanął po naszej stronie. W październiku odbyliśmy kilka spotkań z ministrem Kowalczykiem, który przyjął ze zrozumieniem argumenty Izby. Szczególnie dotyczyły one najważniejszych kwestii istotnych dla nas w zasadach sprzedaży drewna – podnoszonych od wielu lat – jak podział puli drewna w stosunku 90:10, uwzględnienie 5-letniej historii zakupów, ograniczenie wpływu drewna poklęskowego na budowanie historii zakupów, utrzymanie widełek cenowych oraz utrzymanie kryterium geografii lub zwyczaju kupieckiego. Minister poinformował nas wówczas, że osobiście obejmuje nadzór nad pracami dotyczącymi zasad sprzedaży, które powinny uwzględniać powyższe podstawowe założenia. W związku z dojściem do takiego budzącego w nas nadzieję porozumienia, zdecydowaliśmy o odwołaniu zapowiadanej na 4 października pikiety pod Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.
Tymczasem na początku listopada Henryk Kowalczyk został odwołany z Ministerstwa Środowiska, a LP wykorzystały kilkudniowy czas bezkrólewia na stanowisku szefa resortu środowiska, któremu podlegają (15 listopada fotel MŚ po Henryku Kowalczyku
objął Michał Woś), na ogłoszenie nowych zasad sprzedaży drewna na najbliższe dwa lata.
– Lasy Państwowe wykorzystały ten czas na szybkie zakończenie konsultacji, przedstawienie zasad sprzedaży drewna oraz ogłoszenie kalendarza – dodaje Rafał Szefler.
Brak kryterium geografii i 2,5-letnia historia zakupu
Zarządzenie nr 68 w sprawie zasad sprzedaży drewna w PGL LP na lata 2020-2021, w przeciwieństwie do kilkusetstronicowego zarządzenia byłego dyrektora generalnego LP Konrada Tomaszewskiego sprzed 3 lat, mieści się na siedmiu stronach.
W skrócie zasady wyglądają następująco:
- Wielkość surowca:
· Pula do sprzedaży 40 mln m3
· Pula ofertowa 33 mln m3
· Pula detaliczna ok. 4,5 mln m3
· Pula techniczna ok.1,2 mln m3 - Podział puli ofertowej:
· Sprzedaż ofertowa w Portalu Leśno-Drzewnym – 80 proc.
· Sprzedaż raz w roku plus jedna dogrywka
· Sprzedaż w aplikacji e-drewno
– 20 proc.
· Aukcje dwa razy w roku. - Historia dwa i pół roku, czyli od 1.07.2017 do 30.06.2019 r.
Do wielkości zakupu nie wlicza się zakupów detalicznych, aukcji i submisji, procedury z roku 2017 dla drewna klęskowego, systemowych aukcji
w e-drewno dla drewna klęskowego z roku 2018. - Grupy drewna:
· Wielkowymiarowe iglaste WI
· Wielkowymiarowe liściaste (z wyłączeniem dębu) WL
· Wielkowymiarowe dębowe WDB
· Średniowymiarowe iglaste S2B
· Średniowymiarowe dębowe S2B DB
· Średniowymiarowe pozostałe z wyłączeniem drewna iglastego grupy S2B i dębowego S2B
· Drewno małowymiarowe M. - Minimalna oferta zakupu to 20 m3.
- Wadium:
· W sprzedaży portalowej wadium nie obowiązuje (pierwszy etap)
· W sprzedaży aukcyjnej obowiązują dwa progi: minimalny 5 tys. zł do 1000 m3 włącznie oraz maksymalny 150 tys. zł bez ograniczeń ilościowych. Pomiędzy wskazanymi progami wysokość wadium oblicza się według zasady 5 zł za 1 m3. - Brak kryterium geografii
- Brak kryterium zwyczaju ku-
pieckiego - Decyduje tylko cena:
· Oferta zakupu jest równa cenie minimalnej – 1 pkt
· Oferta zakupu jest równa cenie maksymalnej – 10 pkt.
· Jeżeli oferta ceny mieści się w przedziale ceny minimalnej i maksymalnej, oferta otrzyma ocenę
proporcjonalną. - Ustalanie cen:
· Podstawą są ceny uzyskane w procedurach sprzedaży dla przedsiębiorstw na rok 2019 w Portalu Leśno-Drzewnym.
· Ceny drewna ustala się dla każdej GHG w układzie nadleśnictw LP, grup nadleśnictw lub w RDLP.
· Układ cen ustala dyrektor regionalny. W gestii dyrektorów regionalnych jest możliwość obniżenia cen bazowych na wybrane sortymenty o 2 proc. W szczególnych przypadkach dyrekcja regionalna w porozumieniu z kierownikami jednostek LP może dokonać obniżki w większym zakresie
· Przy wyznaczaniu ceny bazowej obowiązuje korytarz cenowy -7 proc. do +3 proc.
W ofertach sprzedaży obowiązuje cena minimalna i maksymalna (widełki), liczone od ceny bazowej:
- dla drewna dębowego wielkowymiarowego, S2B, dąb czerwony cena minimalna minus 4 proc., cena maksymalna plus 10 proc.
- pozostałe drewno cena minimalna minus 4 proc., cena maksymalna plus 5 proc.
Izba protestuje
– Ogłoszone przez LP zasady nie są dla polskiego przemysłu tartacznego korzystne – komentuje Marek Kubiak, prezydent PIGPD. – Stoimy na stanowisku, że przyjęte rozwiązania są szkodliwe dla firm tartacznych, spowodują w najbliższych miesiącach upadek części przedsiębiorstw, które nie będą w stanie zaopatrzyć się w surowiec w akceptowalnych cenach czy też w pobliżu swoich zakładów. Podczas wielu spotkań przedstawiliśmy argumenty w postaci analiz, danych, pism od firm protestujących przeciw proponowanym zapisom.
W piśmie wystosowanym 13 listopada przez PIGPD, Marek Kubiak podkreślał, że Izba co do ostatecznej propozycji zasad sprzedaży drewna doszła do porozumienia z wszystkimi organizacjami branżowymi, z wyjątkiem Stowarzyszenia Producentów Płyt Drewnopochodnych w Polsce.
– Wspólnie podpisaliśmy proponowane przez nas zasady sprzedaży drewna. Niestety, Lasy Państwowe pozostały głuche na nasze argumenty – pisał Marek Kubiak. – Zasady przyjęte przez LP służą jedynie korporacjom zrzeszonym w SPPD, o czym głośno mówił i dziękował za te zasady przedstawiciel firmy Kronospan. Przypominamy, że identyczne propozycje LP konsultowały już wiosną ze wspomnianym stowarzyszeniem. Zasady – zwłaszcza brak pięcioletniej historii, geografii, zwyczaju kupieckiego, podział 80/20 – spowodują olbrzymie kłopoty w zaopatrzeniu, stali odbiorcy nie są chronieni i zostaną zmuszeni do szukania surowca często w odległych lokalizacjach. Historia z ostatnich dwóch lat nie ma pokrycia w ofercie! Jeśli korporacje, które na klęsce zbudowały sobie historię, zechcą wykorzystać pełną pulę, spowoduje to brak kilku milionów m3 drewna. Możemy spodziewać się znacznych redukcji w ofertach, zwłaszcza w regionach dotkniętych wiatrołomami.
15 listopada PIGPD wystosowała kolejne pismo do dyrektora generalnego Lasów Państwowych, w którym pisze, że „brak wydłużonej historii, geografii, zwyczaju kupieckiego, podniesione widełki cenowe na dąb plus niewidoczne potencjalne wyniki ofertowania w ostatnim dniu aukcji, wrzucenie do jednego koszyka grup handlowych podczas I dogrywki, możliwości zamian grup i jednostek LP dla tych, którzy podpisali umowy na dwa lata oraz wprowadzenie 10 proc. kar umownych w tak trudnym czasie będzie przysłowiowym gwoździem do trumny dla polskiego przemysłu drzewnego. To wszystko absolutnie nie służy jawności i przejrzystości nadchodzącej sprzedaży surowca. Rodzą się pytania i domysły, które powodują spekulacje. Od wielu lat prosimy, by zasady były jasne i przejrzyste. Czas poświęcony na wszystkie spotkania i rozmowy został w ostatecznym rachunku zmarnowany. Podtrzymujemy nasz krytyczny głos, nie zgadzamy się na proponowane zapisy, które w wielu przypadkach są niejasne i budzą kontrowersje. Proponowane zasady doprowadzą do upadku wielu firm, które nie będą w stanie zaopatrzyć się w surowiec w rozsądnych lokalizacjach i cenach. Brak geografii i historia dwuletnia to ukłon w stronę firm, które kupiły drewno podczas klęski, handlarzy, którzy znakomicie wykorzystali tegoroczne zamieszanie, wywożąc drewno z Polski i powodując wielkie dysproporcje cen surowca. Panie Dyrektorze, kryzys nie nadchodzi, on już jest. Sytuacja na rynkach zagranicznych powoduje brak możliwości konkurowania z naszymi wyrobami. W całej Europie występuje nadpodaż surowca i tarcicy. Szwedzkie, niemieckie, tartaki z Austrii oferują tarcicę tańszą o kilkanaście procent. Kryzys może trwać rok, dwa i pięć lat, i uderzy w nas wszystkich, także w Lasy Państwowe. Jeżeli miałby Pan na myśli dobro polskiego przemysłu drzewnego i Lasów Państwowych, to nie powinien Pan tych niekorzystnych zasad podpisywać.”
Harmonogram sprzedaży ofertowej w Portalu Leśno-Drzewnym na 2020 rok:
20-29 listopada – korekta wielkości zakupu – przedsiębiorcom posiadającym historię współpracy z PGL LP zostanie udostępniona w aplikacji PLD informacja o zakupach drewna zrealizowanych w okresie od 1 lipca 2017 do 30 czerwca 2019 r. Wielkość zakupów jest podstawą obliczenia maksymalnej oferty zakupu, jaką będzie mógł złożyć przedsiębiorca w sprzedaży ofertowej na 2020 r.
27-29 listopada – akceptacja lub odrzucenie przypisu drewna na rok 2020 – przedsiębiorcom, którzy na podstawie wyników procedury sprzedaży w PLD na 2019 r. uzyskali przypis drewna na 2020 r. (złożyli stosowną deklarację w 2018 r.), przysługuje możliwość akceptacji tego przypisu. Akceptacja przypisu skutkuje brakiem możliwości składania ofert w sprzedaży ofertowej na 2020 r. i zobowiązuje do zawarcia umowy kupna-sprzedaży drewna na 2020 r., zgodnie z zaakceptowanym przypisem (ilości i ceny).
6-12 grudnia – I etap sprzedaży ofertowej w Portalu Leśno-Drzewnym:
– edycja ofert do godziny 12:00,
– podpisywanie ofert do godziny 15:00,
– potencjalny wynik będzie niewidoczny ostatniego dnia ofertowania.13 grudnia – publikacja wyników I etapu sprzedaży.
16-18 grudnia – drugi etap (dogrywka) sprzedaży ofertowej w PLD.
19 grudnia – publikacja wyników drugiego etapu (dogrywki) sprzedaży ofertowej.
20 grudnia – ogłoszenie przez dyrektora generalnego Lasów Państwowych ostatecznych wyników sprzedaży – ogłoszenie będzie miało formę komunikatu opublikowanego na stronie internetowej Portalu Leśno-Drzewnego. Wyniki poszczególnych przedsiębiorców będą dostępne po zalogowaniu do aplikacji PLD. Konsekwencją ogłoszenia jest rozpoczęcie spisywania umów kupna-sprzedaży drewna na 2020 r.
po 6 stycznia 2020 r. – aukcje systemowe na pierwsze półrocze 2020 (e-drewno).
~Katarzyna Orlikowska
