21 sierpień 2023 R E K L AMA Obecna sytuacja panująca na rynkach energii elektrycznej, dająca się bardzo we znaki energochłonnym zakładom przemysłowym, takim jak fabryki płyt drewnopochodnych, skłoniła Stowarzyszenie Producentów Płyt Drewnopochodnych w Polsce do zaprezentowania podczas walnego zebrania członków rozwiązań umożliwiających złagodzenie problemu przez współpracę choćby z Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu, w ramach którego możliwa jest współpraca organizacji branżowych i firm, jako członków Forum. Jest ono bardzo aktywne w przedstawianiu stronie rządowej koncepcji wprowadzających ograniczenia cenowe dla energii elektrycznej, na wzór choćby podejmowanych w Niemczech. Jego członkiem jest już Stowarzyszenie Papierników Polskich. – Energochłonne zakłady przemysłowe, prowadzące w Polsce działalność produkcyjną, pracują obecnie w skrajnie trudnej sytuacji spowodowanej kryzysem energetycznym – mówili przedstawiciele Forum. – Rosnące koszty paliw i różnych form stosowanej w przemyśle energii, wywołują drastyczne wzrosty kosztów produkcji, spadek jej rentowności i ryzyko utraty konkurencyjności. Problemy z tym związane pogłębia postępująca recesja, która objawia się spadkiem zapotrzebowania gospodarki na produkty przemysłu, a w konsekwencji również ich niższymi cenami. Natomiast hurtowe ceny energii elektrycznej notowane w kontraktach terminowych na 2023 r. w transakcjach zawieranych na Towarowej Giełdzie Energii w Polsce, przekroczyły w pewnym okresie barierę 1600 zł/MWh. Od roku spadek cen Ten opis sytuacji doskonale odzwierciedla sytuację producentów płyt drewnopochodnych. Ceny płyt OSB w I półroczu wciąż spadały. W czerwcu 2023 ceny płyt OSB były niższe aż o 27 proc. niż przed rokiem. A spadek cen trwa od połowy ubiegłego roku. Najbardziej energochłonne polskie firmy, w tym fabryki płyt, mają obawy, że wysoki koszt produkcji ograniczy zbywalność ich produktów, a o popycie identycznych wyrobów z różnych krajów zdecyduje zróżnicowanie poziomu subsydiów, a nie jak dotąd – efektywność ich produkcji. Tym bardziej że problemem polskich zakładów przemysłowych, oprócz zbyt wysokich cen energii elektrycznej, jest ich duża zmienność. Dlatego w obecnej sytuacji rynkowej odbiorcy przemysłowi odstępują od kupowania energii elektrycznej w kontraktach rocznych, na rzecz poszukiwania tańszej energii na rynkach krótkoterminowych, ale również na rynku bilansującym. Alternatywą dla zakupu taniej energii jest wprowadzanie ograniczeń i przerw w produkcji, gdy jej koszty przekraczają progi rentowności. – Odbiorcy przemysłowi w Polsce chcąc uniknąć zmienności cen, powinni kupić energię elektryczną w kontraktach terminowych na 2023 rok, jednak cena, jaką musieliby zapłacić, przewyższa dwukrotnie cenę administracyjną zastosowaną dla przemysłu przez na przykład Rząd Federalny Niemiec – zwracali uwagę przedstawiciele FOEEiG. – Uważamy, że w 2023 roku o losie wielu polskich firm zadecydują koszty energii elektrycznej. Dlatego energochłonny przemysł, w tym fabryki płyt drewnopochodnych, oczekują bieżącej optymalizacji kosztów funkcjonowania krajowej sieci energetycznej. Ograniczać je może wydłużanie rocznego czasu wykorzystania mocy źródeł o niskich zmiennych kosztach produkcji oraz przesuwanie do rezerwy źródeł charakteryzujących się wysokimi zmiennymi kosztami produkcji. Stabilne ceny… w Niemczech Rząd Federalny Niemiec już w lipcu zeszłego roku uzyskał akceptację UE dla wartego 5 mld euro programu wsparcia firm energochłonnych. Wprowadzono ustawę gwarantującą niemieckiemu przemysłowi stabilne ceny energii elektrycznej, utrzymywane na niskim poziomie przez cały 2023 r. Z ograniczeń korzystają przedsiębiorcy o rocznym zużyciu powyżej 30 MWh. Ustawa gwarantuje im możliwość zakupu energii elektrycznej po cenie130euro/MWh,zmożliwościąwydłużenia ich stosowania na pierwszy kwartał 2024 r., jak również utrzymanie opłat sieciowych w całym 2023 r., na poziomie z 2022 r. Forum zabiega o wprowadzenie w Polsce, w oparciu o Ustawę o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022-2024 regulacji, które zapewnią polskim odbiorcom przemysłowym w 2023 r. stabilne koszty paliw i energii na poziomie gwarantowanym zakładom przemysłowym przez Rząd Federalny Niemiec. Wnioskuje też o przywrócenie polskiemu przemysłowi możliwości zawierania terminowych kontraktów na zakup energii elektrycznej i gazu ziemnego na określonych w dłuższym okresie warunkach, które pozwolą na ustabilizowanie produkcji i dostosowanie jej wielkości do potrzeb wynikających z zawartych z partnerami handlowych umów. Inne postulaty Forum to zmiana sposobu wyznaczania maksymalnych cen ofertowych składanych przez elektrownie szczytowo-pompowe i magazyny energii, zawieszenie, dla odbiorców przemysłowych, poboru opłaty OZE oraz obowiązku zakupu świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z OZE i z biogazu rolniczego. Ceny z dotacjami Zwrócono także uwagę na działania ograniczające wzrost rynkowych cen energii elektrycznej. Obserwuje się systematyczne wyrównywanie się cen energii elektrycznej notowanych na Rynkach Dnia krajów europejskich. Tymczasem Polska broni się przed swobodną wymianą międzysystemową, która pozwala utrzymywać ceny energii elektrycznej na nieco niższych, niż na sąsiednich obszarach energetycznych, poziomach. Ceny energii elektrycznej notowane na giełdach europejskich nie odzwierciedlają tych, które płacą zakłady przemysłowe. Ostatecznie zależą one od wprowadzanych przez rządy krajów europejskich programów ochrony odbiorców końcowych, które oferują zróżnicowane poziomy dotacji i wprowadzają różne limity cenowe. Szansę na dokonywanie bieżących zakupów energii elektrycznej w 2023 r. po akceptowalnych cenach stworzyła naszym odbiorcom przemysłowym nowelizacja rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, która wprowadziła ograniczenia w wycenie ofert bilansujących, które powinny odzwierciedlać jednostkowe koszty zmienne wytwarzania energii, jednak na poziomie nie wyższym niż maksymalna cena ofertowa. W rezultacie cena energii oferowanej na TGE spadła prawie o połowę. Niestety, nadal brakuje obiektywnych reguł wyznaczania kosztu paliwa, przez co możliwe jest sterowanie cenami energii elektrycznej przez ustalanie jej cen przez państwowych monopolistów. Brakuje również limitów cenowych dla technologii innych niż oparte o paliwa kopalniane. – Sytuację, w której energochłonny przemysł zmuszony jest do kupowania energii elektrycznej z dnia na dzień, po trudnej do przewidzenia cenie, oraz stosowania ograniczeń i przerw w produkcji, gdy ceny energii elektrycznej są zbyt wysokie, należy uznać na nienormalną – uważają członkowie Forum. – Tylko zawieranie terminowych kontraktów na zakup energii elektrycznej na określonych w dłuższym okresie warunkach pozwoli na ustabilizowanie produkcji i dostosowanie jej wielkości do potrzeb wynikających z umów handlowych. Dlatego od stycznia 2024 roku powinny w Polsce obowiązywać nowe zasady przyznawania firmom energochłonnym redukcji kosztu opłat kogeneracji i OZE oraz certyfikatów OZE. Forum sformułowało jeszcze kilka innych postulatów pod adresem rządzących, w tym dostosowania przepisów krajowych do wytycznych Komisji Europejskiej, dotyczących kosztów energii ponoszonych przez odbiorców przemysłowych. Alternatywne źródła prądu – Żywotną potrzebą polskiego przemysłu – uważa Forum – jest uruchomienie alternatywnej formy bezpośredniego dostarczania energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł OZE, lokowanych w pobliżu zakładów przemysłowych oraz tworzenie warunków do budowy odnawialnej energetyki przemysłowej z magazynami energii, z wykorzystaniem „linii bezpośredniej” lub w modelu „autoprodukcji”. Odblokowanie możliwości przyłączania OZE bezpośrednio do sieci elektroenergetycznych zakładów przemysłowych ograniczyłoby problemy z ograniczonym potencjałem przesyłowym krajowej sieci energetycznej. Pozwoliłoby pełniej wykorzystać możliwości wytwórcze fotowoltaiki i wiatraków przez odbiorców przemysłowych, co pozytywnie wpłynęłoby na obniżenie kosztów produkcji. Trzeba wykorzystać techniczne możliwości przyłączania nowych odnawialnych źródeł prądu bezpośrednio do sieci zakładów przemysłowych, których największe potrzeby na energię elektryczną występują właśnie w czasie największej jej produkcji przez panele fotowoltaiczne i wiatraki. Ocenia się, że sumaryczna moc przyłączeniowa instalacji OZE, określona we wnioskach złożonych przez firmy do operatorów sieci, przekracza już 50 000 MW, co znacznie przekracza możliwości przyłączeniowe krajowej sieci energetycznej. Docenić mechanizmy rynkowe Przedstawiciele krajowych energochłonnych firm wytwarzających płyty drewnopochodne zainteresowali się inicjatywami FOEEiG, które pozwalają bezpiecznie realizować wspólny cel, jakim jest tworzenie przyjaznych warunków do rozwoju w Polsce przemysłowej działalności produkcyjnej, w szczególności obniżanie kosztów energii elektrycznej, ciepła i gazu, poprawa efektywności energetycznej oraz rozwój energetyki przemysłowej. Na razie nie zdecydowali się dołączyć do stowarzyszenia, ale wyrazili zainteresowanie kształtowaniem podstaw dla długotrwałego i stabilnego rozwoju energochłonnych branż, podejmowaniem starań na rzecz kształtowania regulacji prawnych i mechanizmów zmniejszających lub racjonalizujących koszty energii wynikające z polityki energetycznej, fiskalnej i klimatycznej. Dlatego nawiązano też kontakt z firmą WBBE z Poznania, która pomaga dużym i średnim przedsiębiorstwom w uzyskaniu oszczędności energii oraz jej kosztów. – Towarzyszymy przedsiębiorstwom na każdym etapie rozwoju, udostępniając możliwość zakupu energii i gazu poprzez oryginalne mechanizmy rynkowe – zapewniają w prezentacji Piotr Lehmann i Marcin Belowski, główni konsultanci firmy. – Zarządzamy zakupami energii elektrycznej i gazu dla dużych i średnich przedsiębiorstw, uzyskujemy status odbiorcy przemysłowego dla dużych zakładów przemysłowych Współpracujemy również z jedną z największych firm na rynku europejskim w zakresie doradztwa energetycznego – Kinect Energy w zakresie wyboru sprzedawcy energii elektrycznej. Jedną z firm, która współpracuje z WBBE, jest Steico. l Płyty… tanieją, choć prąd ciągle drogi KOSZTY PRODUKCJI | Wśród energochłonnych zakładów przemysłowych producenci płyt drewnopochodnych „Bezpłatna” energia słońca i wiatru, wykorzystana bezpośrednio przez energochłonne zakłady, mogłaby ograniczyć koszty ich produkcji i zmniejszyć problemy przesyłowe energetyki. Janusz Bekas
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz