Gazeta Przemysłu Drzewnego 10/2021

36 Technika i technologia październik 2021 Zgrane trio do ostrzenia pił tarczowych  s. 42-43 | Najmniejsza na świecie wiertarka  s. 51 Duża siła nacisku, wysoka sztywność, ci- cha praca i brak bicia osiowego, co wpływa na wydłużenie żywotności narzędzia oraz maszyny – to główne zalety uchwytów TERMO, które prezentowała na swoim targowym stoisku podczas Dremy firma ITA TOOLS. Oferuje ona uchwyty termo oraz obsadzanie w nich narzędzi, a także świadczy usługę ostrzenia narzędzi mon- towanych w uchwytach termo. Mocowaniema znaczenie – Na proces obróbki takich materiałów, jak drewno czy płyty drewnopochodne, bardzo istotny wpływ ma odpowiednie mocowanie narzędzi w centrach obróbczych – mówi Andrzej Skibicki, koordynator regionalny ds. sprzedaży i serwisu narzędzi Ita Tools. – Rzutuje ono na jakość wykończenia obra- bianej powierzchni, na parametry obróbki, no i na żywotność narzędzia. – Będąc świadomym dużego znacze- nia odpowiedniego zamocowania na- rzędzia, firma Ita Tools wprowadziła na rynek uchwyty termozaciskowe, które zy- skały już bardzo dużą grupę zwolenników – mówi Marcin Stanaszek, kierownik Działu Sprzedaży Ita Tools. Zasada działania uchwytu termo jest bardzo prosta. Gniazdo w uchwycie zostaje rozgrzane na zasadzie indukcji. Szybki wzrost temperatury powoduje minimalne rozszerzenie stali, co pozwa- la na umieszczenie narzędzia w uchwy- cie. Później stal kurczy się, zaciskając równomiernie narzędzie. – Uchwyt termo ma zdecydowanie więcej zalet niż klasyczne uchwyty – prze- konuje Andrzej Skibicki. – Brak tulei i nakrętki sprawia, że praktycznie wyeli- minowany jest problem bicia narzędzia, co bezpośrednio przekłada się na jego żywotność oraz jego możliwości pracy. Im mniejsze bicie, tym szybciej można ob- rabiać materiał, zachowując na przykład idealną krawędź po frezowaniu. Brak ko- szyka zaciskowego wyklucza osadzanie się drobinek pyłu, co często jest powodem złamania narzędzia. Natomiast brak na- krętki to również zmniejszenie średnicy części uchwytu, w której znajduje się na- rzędzie. Pozwala to operatorowi na reali- zację różnorodnych projektów, zwłaszcza na centrach pięcioosiowych. Termo służy precyzji obróbki W maszynach sterowanych numerycz- nie stosowane są narzędzia mocowane w uchwytach HSK63F lub ISO30. Maszyna ma swoją sztywność, podobnie jak określo- ną sztywność ma mocowanymateriał obra- biany. Trzecim elementem układu wpływa- jącego na jakość obróbki jest przeniesienie pracy narzędzia przez uchwyt narzędzio- wy. Standardowo do wyboru są uchwyty z nakrętkami na tuleje zaciskowe, uchwyty hydrauliczne oraz właśnie uchwyty termo. – Promujemy uchwyty termo, ponieważ jest to rozwiązanie, które ponad 10-krotnie zwiększa osiowość narzędzia, co przekłada się na precyzję, równomierną pracę i nie- zużywanie się łożysk, ponieważ cały układ jest lepiej wyważony – tłumaczy koordy- nator regionalny. – Uchwyt termo jest mo- noblokiem, czyli wykonany jest z jednego kawałka stali i wyważony w normie G2,5 przy obrotach 25 000. O ile w standardo- wym uchwycie z nakrętką są trzy części: uchwyt, nakrętka i tuleja, to w uchwycie termo wszystko jest jedną całością. Typowe narzędzie obróbcze jest w tym rozwiązaniu zgrzewane indukcyjnie z uchwytem. Przykładowo, do uchwytów o średnicy 20 mm dostosowane są frezy o średnicy trzpienia 20 mm, które oczywi- ście można wymieniać. Zakłada się, że narzędzie można w ta- kimuchwycie wymieniać 2 000 razy, przez odpowiednie nagrzanie uchwytu w zgrze- warce indukcyjnej, wymianę narzędzia i ostudzenie uchwytu. Po nagrzaniu chwy- tu następuje rozprężenie zacisku, pozwa- lające wyjąć zużyte narzędzie i włożyć nowe, a następnie założyć pierścień schła- dzający uchwyt. Jest to jeden cykl. Operację można wykonać w Ita To- ols, ale także w każdej firmie posiadającej zgrzewarkę indukcyjną. Wszystkie ostrza pracują równomiernie Uchwyty termo posiadają wysoką siłę zaciskania, rzędu 1 300 Nm, co wyklu- cza możliwość obracania się narzędzia w uchwycie. Taki precyzyjny uchwyt na- rzędzia zapewnia centryczność poniżej 0,003 mm w osi. Jest zatem gwarancja, że wszystkie ostrza narzędzi pracują równomiernie, czego nie da się osiągnąć w tradycyjnych uchwytach, nawet jeśli operator używa do zakręcania zalecanych kluczy dynamometrycznych, co nie jest, niestety, zbyt częstą praktyką. – Przekonujemy naszych klientów do tego rozwiązania, które zapewnia wyższy poziom dokładności – dodaje Marcin Stanaszek, kierownik Działu Sprzedaży Ita Tools. – Widzimy, że firmy, które już zdecydowały się na stosowanie w swoich centrach obróbczych uchwytów termo, nie wyobrażają sobie powrotu do innych sposobów mocowania narzędzi. Praca maszyn z takimi uchwytami jest cichsza, albowiem siła zacisku narzędzia jest przynajmniej 10-krotnie większa. A ponieważ w tego typu uchwytach moż- na 2 000 razy wymieniać narzędzie i do uchwytu nie dostają się lotne zabrudze- nia, choćby pył, to wewnątrz uchwytu nic się nie wyrabia. Uchwyty o różnej wysokości i średnicy Nie ma, szczególnie w przemyśle drzew- nym i w branży meblarskiej, jakichś szcze- gólnych ograniczeń co do średnicy narzę- dzi, bowiem dostępne są uchwyty o różnej wysokości, dostosowane do szerokiej gamy narzędzi o średnicach trzpienia od 6 do 25 mm. Standardowa długość uchwytu wy- nosi 76mm, ale dostępne są uchwyty o dłu- gości 100, 150, 200 i 300 mm. – Warto zwrócić uwagę na kształt uchwytu termo – dodaje Andrzej Skibicki. – Smukły profil uchwytu pozwala na do- kładniejsze odprowadzenie urobku, czyli wiórów i pyłu ze strefy pracy narzędzia, ponieważ nie odbijają i nie zagłębiają się w nierównościach profilu standardowego uchwytu, tylko w całości trafiają do sys- temu odciągowego, co w efekcie wydłuża pracę narzędzia i wpływa na dokładność obróbki. Ponadto, wspomniana lepsza centryczność pozwala operatorowi CNC na pracę z większą prędkością, ponieważ układ jest stabilniejszy. – Użytkownicy uchwytów termo po- twierdzają, że żywotność narzędzi wydłu- ża się nawet dwukrotnie – wtrąca regio- nalny kierownik sprzedaży. – Narzędzia do tych uchwytów są standardowe, ale warto zwrócić uwagę na ich chropowatość. W wytwarzanych i oferowanych przez nas narzędziach chropowatość wynosi poni- żej 3 mikronów, a tolerancja uchwytu jest w normie H6. Jeśli narzędzia nie są wyko- nane w części chwytowej zgodnie z normą, to może dochodzić do wysuwania się na- rzędzia z tulei uchwytu, jeśli trzpień będzie cieńszy, albo nie będziemożna gowłożyć do tulei uchwytu, gdy będzie grubszy. – Uchwyty termo są wręcz niezastą- pione przy produkcji modeli odlewniczych, wymagających wielkiej precyzji wymiaro- wej i kształtowej – podkreśla Andrzej Ski- bicki. – To najlepiej świadczy o ich walo- rach i wpływie na precyzję obróbki. Zgrzewarka z cewką indukcyjną Aby zwiedzającym targi Drema przybli- żyć technologię łączenia uchwytów termo HSK63F z frezami, przeprowadzano poka- zy prezentujące, jak prosta jest wymiana narzędzi w tym systemie, z wykorzysta- niem zgrzewarki firmy Haimer. Do uchwytu indukcyjnej zgrzewarki przemysłowej z cewką, która rozgrzewa Zdecydowanie więcej zalet uchwytów termozaciskowych niż klasycznych UCHWYTY TERMO | Proces wymiany jest bardzo szybki Uchwyty termo rozwiązują wiele problemów, z którymi zmagają się operatorzy CNC, przez co zyskują one coraz większe grono użytkowników. tekst i fot. Janusz Bekas uchwyt, wkłada się uchwyt z narzędziem do wymiany. Operator pokrętłem dosto- sowuje temperaturę do średnicy uchwy- tu narzędzia. W kilka sekund następuje nagrzanie uchwytu na przykład do wy- branej temperatury 330°C, co sygnalizo- wane jest zapaleniem się zielonej lampki, informującej o możliwości swobodnego wysunięcia zużytego narzędzia i wsu- nięcia nowego. Następnie na uchwyt na- suwa się adapter chłodzący. Gdy po ko- lejnych kilku sekundach zielona lampka sygnalizuje, że uchwyt ma temperaturę 18°C, można go ponownie założyć na ma- szynę z nowym narzędziem. Jeśli stolik zgrzewarki ma kilka sta- nowisk, to podczas studzenia jednego uchwytu można już nagrzewać drugi i re- alizować cały proces wymiany narzędzia. W praktyce proces wymiany na takiej zgrzewarce trzech narzędzi trwał na tar- gach około 1,5 min i po tym czasie można było mocować uchwyty w maszynach. Czaswymiany jest uzależniony odmocy cewki. W targowej zgrzewarce miała moc 13 kW, alemożemiećmniejszą, tylkoproces na- grzewania potrwawówczas dłużej. – Dla dobrych narzędzi musi być do- bry uchwyt narzędziowy – podsumowuje Marcin Stanaszek. – Branża meblarska dysponuje już bardzo dobrymi obrabiar- kami, stosuje bardzo dobre narzędzia, ale efekt osłabia uchwyt, będący pośred- nikiem pomiędzy maszyną a narzędziem. Dlatego przekonujemy do uchwytów ter- mo, żeby zapewnić oczekiwaną precyzję. Przy nestingu, jeśli nakrętka nie jest do- kładnie zaciśnięta, narzędzie może się wy- suwać, przejść przez podkład i „rysować” stół rastrowy. Z uchwytem termo nie może dojść do takiej sytuacji. Podczas Dremy Ita Tools prezentowała narzędzia do poszczególnych zastosowań w szklanych gablotach, więc można było porównać tradycyjne uchwyty z uchwyta- mi termo, a potem obejrzeć pokaz wymia- ny narzędzi w tych uchwytach. l Narzędzie w uchwycie termo. W szklanych gablotach można było porównać tradycyjne uchwyty z uchwytami termo (w środku). Indukcyjna zgrzewarka z trzema stanowiskami na uchwyty firmy Haimer pozwalała na Dremie prezentować sposób wymiany narzędzi. Po wymianie narzędzia, na uchwyt nasuwa się adapter chłodzący, powodujący zaciskanie trzpienia. Pokrętłem dostosowuje się temperaturę nagrzania do średnicy uchwytu narzędzia.