10 Z kraju sierpień 2023 R E K L AMA Najwyższa Izba Kontroli sprawdziła spółkę Polskie Domy Drewniane SA w Warszawie (PDD SA) – powołaną w 2019 r. w celu zwiększenia w stosunkowo krótkim czasie dostępności mieszkań (przede wszystkim dla osób o umiarkowanych dochodach) oraz wspierania przedsiębiorczości w obszarze energooszczędnego budownictwa drewnianego. Spółka może też nabywać grunty, przeprowadzać remonty lub przebudowę budynków mieszkalnych, pozyskiwać lub tworzyć nowe rozwiązania technologiczne w zakresie przetwarzania drewna, nabywać lub przetwarzać surowiec drzewny, a także nabywać lub sprzedawać produkty drzewne, wreszcie prowadzić inną działalność związaną z energooszczędnym budownictwem drewnianym lub infrastrukturą towarzyszącą. Dla PDD SA przewidziano rolę operatora w rządowym programie Mieszkanie Plus. Udziałowcami spółki w momencie rejestracji były Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW; 99 proc. akcji imiennych uprzywilejowanych) i Bank Ochrony Środowiska SA (1 proc. akcji). Trzecim współzałożycielem, mającym ułatwić dostęp do terenów pod zabudowę, miało być Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, ale ostateczny kształt ustawy pominął jego udział. W legislacji nie wskazano źródła pozyskiwania gruntów pod inwestycje mieszkaniowe, co wg NIK zmieniło charakter działalności PDD SA na stricte komercyjny. W mediach dość szybko dostrzeżono problemy spółki, m.in. niejasne przesłanki ekonomiczne stojące za projektem, brak gruntów pod budowę domów lub mieszkań, zmianę charakteru inwestycji spółki ze społecznego, związanego z programem Mieszkanie Plus, na komercyjny. Bez działań przy wysokich kosztach Jak podaje NIK, PDD SA nie zrealizowały planów w zakresie utworzenia tzw. banku ziemi oraz nie zdołały zniwelować deficytu energooszczędnych mieszkań dla osób umiarkowanie uposażonych. W spółce doszło do działań niegospodarnych przy wysokich kosztach rodzajowych. Od strony organizacyjno-proceduralnej PDD SA zostały dobrze przygotowane – spółka ma statut, regulaminy oraz procedury realizacji inwestycji mieszkaniowych, sprzedaży lokali i zakupów towarów i usług, a także nabywania nieruchomości. Jednak procedura nabywania nieruchomości nie była aktualizowana przez ponad półtora roku, zaś procedura zakupów towarów i usług nie obejmowała zakupów usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych – jednego z głównych zadań PDD SA, jakim jest tworzenie lub pozyskiwanie rozwiązań technologicznych w zakresie przetwarzania drewna. Gdzież te drewniane domy? PDD SA w kontrolowanym okresie nie osiągnęły zakładanego celu i nie doprowadziły do zwiększenia dostępności mieszkań. Do połowy 2022 r. wybudowały i oddały do użytku 31 lokali mieszkalnych i 2 lokale usługowe, z których do czerwca 2022 r. skomercjalizowano tylko 6 lokali mieszkalnych poprzez najem tradycyjny lub najem z dojściem do własności. Spółka nie zrealizowała także planów w zakresie utworzenia rezerwy nieruchomości przeznaczonych pod cele inwestycyjne – tzw. banku ziemi. Opóźniona była również realizacja zadań w zakresie stworzenia potencjału wytwórczego oraz kompetencji w zakresie technologii konstrukcji budynków drewnianych. W rezultacie opóźnień w realizacji inwestycji PDD SA nie odnotowały do końca 2020 r. przychodów ze sprzedaży towarów i usług. W 2021 r. wpływy sięgnęły 2,9 tys. zł (zamiast zakładanych 18,8 mln zł), a w I półroczu 2022 r. 61,3 tys. zł. Od 5 marca 2019 r. do 30 czerwca 2022 r. spółka wykazała łączną stratę w wysokości 16,4 mln zł. W okresie objętym kontrolą aktywa spółki zmniejszały się w stosunku do kapitału podstawowego z 50 do 43,2 mln zł (w 2020 r.) i ze 120 do 102,5 mln zł (w pierwszej połowie 2022 r.). Łącznie koszty rodzajowe w kontrolowanym okresie wyniosły 82,9 mln zł (w tym koszty pozyskania nieruchomości – 49,6 mln zł, koszty realizacji projektów inwestycyjnych – 17,0 mln zł). Koszty wynagrodzeń wraz z kosztami ubezpieczeń społecznych i innymi świadczeniami stanowiły średnio 50,3 proc. kosztów rodzajowych spółki. Spółka dokonywała zakupu gruntów dla stworzenia banku ziemi i realizacji zaplanowanych inwestycji mieszkaniowych, ale nie zrealizowała w tym obszarze planu nawet w 45 proc. Ponadto przy zakupie nieruchomości gruntowych nie przestrzegała własnej „Procedury nabywania nieruchomości do realizacji inwestycji budowlanych, mieszkaniowych i usługowych”, co także groziło niegospodarnością. Spółka wypłacała wysokie zaliczki i zadatki za nabywane działki, sięgające łącznie powyżej 70 proc. ceny sprzedaży, co pogarszało jej płynność finansową. Przy realizacji inwestycji mieszkaniowej w Choroszczy w PDD SA podjęto decyzję o wykonaniu robót dodatkowych związanych z możliwością zagospodarowania sąsiedniej działki, której zakup okazał się niemożliwy. Skutkowało to zwiększeniem kosztów realizowanego przedsięwzięcia o blisko 200 tys. zł. Wybudowane budynki spełniały wymagania dotyczące budownictwa energooszczędnego. 440 tys. zł na budowę… strony internetowej Z kolei NFOŚiGW, jako większościowy akcjonariusz w PDD SA, mimo posiadanych narzędzi umożliwiających nadzór nad działalnością tej spółki, nie wykorzystywał ich w sposób skuteczny. Dopuścił do funkcjonowania spółki bez zatwierdzonej „Strategii Spółki na lata 2020-2023” oraz – od 2021 r. – bez planu wieloletniego. Już na etapie powoływania PDD SA założono w NFOŚiGW, że biznesplan zostanie opracowany w spółce po jej zawiązaniu, a nie przed jej utworzeniem, nie przeprowadzono też analizy koncepcji działania i efektywności funkcjonowania spółki – tymczasem wg NIK kolejność powinna być odwrotna, tym bardziej że przepisy o utworzeniu spółki nie określały terminu jej powołania. Realizacja inwestycji mieszkaniowych w wielu lokalizacjach (m.in. w Choroszczy, Łodzi i Pułtusku) była opóźniona, a w innych (Lublin, Parzniew, Słomin) nawet ich nie rozpoczęto. Dla inwestycji w Środzie Śląskiej nie opracowano w 2021 r. koncepcji architektoniczno-urbanistycznej – przeniesiono ją do planu na rok 2022. Opóźnienia dotknęły także budowę własnego potencjału wytwórczego PDD SA, a na działania w zakresie produkcji domów modułowych, które ostatecznie nie doprowadziły do zawiązania spółki produkcyjnej, wydano w okresie czerwiec 2020 r.– wrzesień 2021 r. ponad 1 170 tys. zł. Spółka wydała też ponad 440 tys. zł na budowę strony internetowej, która miała wspomóc sprzedaż autorskich projektów domów i zapewnić pełną obsługę klientów chcących wybudować dom na swoich działkach. Do 29 lipca 2022 r. PDD SA nie odnotowały zakładanych przychodów z tego tytułu. Przy tym wyboru oferty na zbudowanie owej strony dokonano niezgodnie z „Procedurą zakupu towarów i usług”, a wartość zawartej umowy była wyższa o 99,9 tys. zł od kwoty określonej w uchwale Zarządu spółki. l kor W ostatnich latach sektor budowlany przechodzi ewolucję w kierunku zmniejszania negatywnego oddziaływania na środowisko i poszanowania energii. Jednym z najbardziej proekologicznych rozwiązań w budownictwie jest wykorzystywanie bezpiecznych, trwałych, ale zarazem ekologicznych i odnawialnych materiałów budowlanych. Drewno jest takim surowcem, ponieważ dzięki niemu można m.in. ograniczyć emisję gazów cieplarnianych oraz zużycie wody i energii w procesie budowlanym. Jako surowiec, drewno magazynuje także CO2 i jest doskonałym izolatorem ciepła; po odpowiednim zabezpieczeniu staje się bardzo trwałym materiałem budowlanym. Budownictwo drewniane rozwija się intensywnie na całym świecie, szczególnie w krajach skandynawskich i Kanadzie, a w minionych latach również w Polsce. Proponowane studia podyplomowe wpisują się idealnie w te trendy. Studia podyplomowe – budownictwo drewniane, skierowane są bowiem do inżynierów budownictwa, pracowników szkolnictwa zawodowego, architektów i specjalistów zajmujących się realizacją budownictwa drewnianego, a także menadżerów projektów i przedstawicieli deweloperów. Kierunek ten pozwoli na usystematyzowanie wiedzy oraz podniesienie kompetencji w zakresie projektowania, realizacji i utrzymania obiektów drewnianych. Interdyscyplinarne studia podyplomowe – budownictwo drewniane składać się będą z dwóch grup tematycznych zajęć: materiałowych o drewnie oraz architektonicznych i ogólnobudowlanych. Wysoką jakość merytoryczną studiów zapewnią pracownicy naukowi: Instytutu Inżynierii Lądowej, Instytutu Nauk Drzewnych i Meblarstwa oraz uprawnionych projektantów ze specjalności architektonicznej, jak i konstrukcyjno-budowlanej. l kafal Budownictwo drewniane – studia podyplomowe na SGGW SZKOLNICTWO | Rekrutacja potrwa do 30 września lub do wyczerpania limitu miejsc Trwa rekrutacja na studia podyplomowe na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. NIK sprawdziła spółkę Polskie Domy Drewniane RYNEK | Realizacja inwestycji mieszkaniowych w wielu lokalizacjach była opóźniona, a w innych nawet ich nie rozpoczęto Polskie Domy Drewniane SA nie zapewniły większej liczby mieszkań, a więc nie osiągnęły tego, do czego zostały powołane. Inwestycje realizowano z opóźnieniem. Spółka nie osiągnęła zakładanych przychodów, przeciwnie – w kontrolowanym okresie odnotowała wyłącznie straty – podaje NIK. Realizacji planowanych budów w wielu lokalizacjach nie rozpoczęto. fot. PDD
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz