11 listopad 2023 R E K L AMA rzania odpadów, które są traktowane jak... elektrownie atomowe. Jak mądrze kupować i sprzedawać zrębki i pelety? O dynamice rynku biomasy z perspektywy międzynarodowej internetowej giełdy biomasy, prowadzonej od ponad 10 lat przez Baltpool, mówiła Justyna Wasiukiewicz, dyrektor ds. marketingu i komunikacji. Skupia ona ponad 600 uczestników i zrealizowała ponad 50 000 kontraktów. Ma zarejestrowanych 600 sprzedawców i nabywców biomasy, głównie zrębków i peletu. Platforma nie tylko organizuje licytacje w każdy wtorek, ale też prowadzi cały proces realizacji transakcji, od umowy przetargowej, poprzez planowanie harmonogramu i realizacji dostaw, tworzenie raportu jakości, fakturowanie i zapłatę. Dlatego firma dysponuje pełnymi danymi rynkowymi umów tygodniowych, miesięcznych, kwartalnych i rocznych. Do października tegoroczny wolumen dostaw zrębków przez platformę wynosił prawie 25 mln GJ, a średnia cena – 33,80 zł/GJ. – Polski rynek biomasy nie istnieje, tak jak litewski czy niemiecki, bo biomasa przemieszcza się pomiędzy krajami – zwróciła uwagę Justyna Wasiukiewicz. – Potwierdzają to ceny zrębków na rynku SPOT, na platformie Baltpool od czerwca 2022 do 24 października 2023 roku na rynkach Litwy, Łotwy, Estonii i Polski. Ceny przez cały czas różniły się, ale trendy były podobne. Rynki poszczególnych krajów na siebie oddziałują, więc zakupami biomasy powinni zajmować się profesjonaliści, wyciągający wnioski z faktu, że 24 października 2023 roku średnia cena zrębków w SPOT wynosiła w Estonii 16,46 zł/GJ, na Łotwie – 24,80 zł/GJ, w Polsce – 26,36 zł/GJ, a na Litwie – 32,20 zł/GJ. Tylko ciągła analiza takich danych pozwala na korzystne zakupy czy sprzedaże. Wszak średni udział kosztów biopaliwa w kosztach elektrowni wynosi ok. 70 proc. Dlatego, stosownie do sytuacji, warto decydować się na umowy długoterminowe albo na SPOT umowy, żeby maksymalnie ograniczyć marże ryzyka. Decydując się na długoterminowe umowy, trudno przewidzieć ceny za pół roku, więc marża ryzyka jest duża. Im bardziej skraca się termin dostawy w stosunku do umowy, tym marża ryzyka jest mniejsza, bo łatwiej przewidzieć krótkoterminowe sytuacje na rynku. Z analiz umów Baltpoolu wynika, że o ile jeszcze do jesieni 2022 r. korzystniejsze były umowy długoterminowe, to od maja 2023 korzystniejsze są SPOT umowy. W niektórych okresach nawet o kilka zł za GJ. Bywały jednak odwrotne sytuacje, że ceny „spotowe” były wyższe niż umowy długoterminowe. Obecnie ceny długoterminowych umów są wyższe od spotowych. – Wyjściem jest wykorzystanie potencjału dywersyfikacji umów długoterminowych i SPOT – zalecała prelegentka. – Na jednych zarabia, na innych traci, ale łącznie uzyskuje zakup po średniej cenie. Duży wpływ na ceny ma środowisko konkurencyjne, czyli to, co dzieje się w sąsiednich krajach. Potwierdzają to opinie uczestników giełdy, podkreślających, że dzięki zwiększonej konkurencji znacznie obniżyli cenę kupowanej biomasy, a dzięki narzędziom Baltpool uprościli procesy administracyjne albo mogli obniżać ceny dla użytkowników końcowych lub po konkurencyjnych cenach. Digitalizacja procesów handlowych wszystkim dobrze służy. Transparentne warunki transakcji pozwalają na podejmowanie świadomych decyzji przez uczestników giełdy, znających ceny z poprzedniej giełdy. Prezentacje o produktach, technologiach i ich finansowaniu Uczestnicy XIII edycji Forum mieli też możliwość wysłuchania informacji Rafała Rajczyka z Politechniki Częstochowskiej, który mówił o roli i walorach biomasy PKS w ciepłownictwie i energetyce, która jego zdaniem jest paliwem na czas transformacji. Jest to twarda, zdrewniała zewnętrzna skorupa nasion palmy, która jako produkt uboczny składa się głównie z lignocelulozy i do wytwarzania energii jest stosowana od wielu lat. Cechuje się powtarzalnością parametrów i ustabilizowanym składem chemicznym, a wartość opałowa jest uzależniona od wilgotności. I – co ważne – jest bezproblemowym paliwem do technologii spalania fluidalnego i rusztowego, gdyż cechuje się niskimi zawartościami sodu i potasu, co minimalizuje problem popielenia i żużlowania, ma niską zawartość chloru w węglu, więc nie powoduje korozji kotła. Technologie Valmet, umożliwiające produkcję energii z biomasy i RDF, zaprezentował Maciej Zieliński, manager Valmet Polska, przedstawiając kompleksowe rozwiązania technologiczne związane z konwersją kotłów na inne paliwa. Natomiast czynniki wpływające na emisję pyłu w filtrach workowych omówił Włodzimierz Łopatka, dyrektor handlowy filtracji BWF Envirotec Poland. Firma dostarcza worki filtracyjne needlona, PM-Tec z membraną ePTFE i cztery inne typy oraz rewersyjne. Jest także dostawcą wielu produktów dodatkowych, takich jak: filtry patronowe i panelowe, kieszenie filtracyjne, kosze i ramy wsporcze, opaski i inne elementy mocujące, dysze Venturi, proszek UV do testów szczelności i włókniny filtracyjne. Z niebezpiecznymi pyłami stwarzającymi niebezpieczeństwo wybuchu pożaru radzą sobie rozwiązania Firefly dla branży recyklingu, które zaprezentował Piotr Mielczarek, regionalny manager Firefly Poland. Są to systemy prewencyjne, szybkiego reagowania, ale też łączące oba systemy dla szybkiego działania dla optymalnego bezpieczeństwa. Finansowanie inwestycji biomasowych i RDF omówiła Iwona Poliwka, doradca ds. finansowania w firmie Metropolis Doradztwo Gospodarcze z Poznania, która zwróciła uwagę na cztery konkursy w ramach Funduszu Modernizacyjnego, na program FEniKS, który do 2027 r. stanowi kontynuację Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko z budżetem na ponad 24 mld euro, fundusze europejskie na infrastrukturę, klimat i środowisko. Są też do wykorzystania środki z programów: Energia Plus, Racjonalna gospodarka odpadami czy Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne. Nowe regulacje i definicje Nowe wyzwania dla ciepłownictwa i energetyki wynikają z uchwalenia Dyrektywy RED III, która wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r. Przedstawiła je Ilona Olsztyńska, business development manager SGS Polska. Zwróciła uwagę na definicje biomasy i paliwa z biomasy oraz paliwa odnawialnego i odnawialnego pochodzenia niebiologicznego. Nowa dyrektywa określiła także definicję drewna okrągłego klasy przemysłowej oraz „plantacji leśnej”. Trochę zmian następuje też w certyfikacji KZR, o czym mówili: Delfina Rogowska, kierownik Biura Systemów Certyfikacji Biomasy KZR INiG i Michał Pajda z Biura Systemów Certyfikacji Biomasy KZR INiG. Z dniem 14 grudnia wchodzi w życie Rozporządzenie wykonawcze Komisji Europejskiej z 14.06.2022 r. w sprawie zasad weryfikacji kryteriów zrównoważonego rozwoju i ograniczania emisji gazów cieplarnianych oraz kryteriów niskiego ryzyka spowodowania pośredniej zmiany użytkowania gruntów. Ulegną zmianie: podejście do niezgodności, zwiększenie nadzoru przez System KZR nad przedsiębiorcami i jednostkami, zwiększenie współpracy z państwami członkowskimi, nastąpi zmiana metodyki obliczania emisji GHG i zwiększenie wymagań w zakresie pozostałości rolniczych. Istotną nowością jest konieczność posiadania akredytacji na zgodność z danym systemem dobrowolnym przez jednostki akredytujące. Jako pierwsza taką akredytację uzyskała SGS Polska. Panel, warsztaty i wizyty studyjne Perspektywom rozwoju instalacji biomasowych i RDF w Polsce poświęcony był panel prowadzony przez Renatę Kałużną, dyrektor zarządzającą powermeetings. eu, w którym uczestniczył Piotr Poziomski, prezydent Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego oraz prezesi ciepłowni w Białej Podlaskiej i Gdyni, a także Veolia Energia Polska. Tym razem uczestnicy Forum, które jest największym wydarzeniem branży biomasowej, mogli nie tylko uczestniczyć w warsztatach o regulacyjnych aspektach funkcjonowania rynku biomasy i paliw alternatywnych w Polsce, ale zobaczyć nowoczesne instalacje w OPEC Gdynia, Porcie Czystej Energii w Gdańsku oraz zwiedzić terminal przeładunkowy biomasy w gdyńskim porcie. l O zmianach następujących w certyfikacji KZR INiG mówili Delfina Rogowska i Michał Pajda.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz