Maszyna przeznaczona jest do obróbki drewna kłodowego twardego i egzotycznego o średnicy do 1350 mm.
Średniej wielkości tartaki, przecierające do 30 m3 surowca na zmianę, stają niejednokrotnie przed dylematem dotyczącym wyboru odpowiedniego traka. Dostępne na rynku maszyny szerokotaśmowe są zazwyczaj drogie w zakupie i eksploatacji oraz za duże. Z kolei popularne traki wąskotaśmowe są mało wydajne, więc aby osiągnąć wymagany poziom produkcji, niezbędne jest zainstalowanie dwóch takich maszyn. Wiąże się to oczywiście z większym zatrudnieniem oraz zapotrzebowaniem na powierzchnię.
Niszę na rynku postanowiła zagospodarować firma Trak-Met z Biskupca (woj. warmińsko-mazurskie). Jej model TTS-1200/60 to nowoczesny trak o bardzo dużej wydajności i dokładności cięcia. Jednym z najważniejszych jego atutów jest zastosowanie kół prowadzących o średnicy 800 mm, na których pracuje taśma tnąca o szerokości 60 mm. Tego typu taśma nie wymaga walcowania, a proces wyprawienia piły do cięcia odbywa się w oparciu o klasyczne urządzenia ostrzące.
Efektywny kompromis
W fazie projektowej postawiono sobie za cel stworzenie maszyny, której wydajność będzie dwukrotnie większa niż traka wąskotaśmowego, natomiast dokładnością cięcia będzie zbliżona do szerokotaśmowego. Poza tym miała być ona tania w eksploatacji. Zagadnienie to dotyczy przede wszystkim bardzo drogiego osprzętu, jak ostrzarki i walcarki, które są niezbędne do właściwego przygotowania szerokich pił.
TTS-1200/60 jest kompromisem pomiędzy trakiem szeroko- i wąskotaśmowym. Nowa maszyna znajduje zastosowanie przede wszystkim tam, gdzie oprócz wydajności liczy się bardzo duża dokładność wymiarowa i jakość tarcicy. Dotyczy to przede wszystkim gatunków twardych, jak: dąb, grab czy buk oraz egzotycznych. Zalety traka zostały docenione przed rokiem przez jury konkursu o Złoty Medal MTP na targach Drema. Oprócz tego otrzymał on również złoto od konsumentów w ramach internetowego głosowania na najlepszy produkt.
Maszyna przeznaczona jest do obróbki drewna kłodowego twardego i egzotycznego o średnicy do 1350 mm. Zaprojektowano ją z myślą o trzyzmianowej pracy ciągłej w ciężkich warunkach klimatycznych. Jej innowacyjna konstrukcja pozwala uzyskać wspomnianą wyżej wydajność i jakość piłowania zbliżoną do traków szerokotaśmowych pracujących z taśmą tnącą o szerokości 100 mm, jednakże koszty eksploatacyjne TTS-1200/60 są nieporównywalnie niższe.
Dwustronny, łańcuchowy napęd wzdłużny
Masywne podtorze wykonano z profilu zamkniętego 200 x 120 x 6 mm, co zapewnia bardzo dużą stabilność traka podczas pracy, ułatwiając swobodny proces manewrowania dużymi kłodami. Podpory poprzeczne podtorza wykonywane w innych modelach z profili zamkniętych zastąpiono obrabianymi laserowo stalowymi płytami o wymiarach 1260 x 360 x 10 mm. Stalowe płyty poprzeczne zwiększają sztywność konstrukcji, a podczas procesu cięcia eliminują gromadzenie się pod obrabianą kłodą trocin, kory itp. Zastosowane przekroje dobrane zostały z dużym zapasem wytrzymałości.
Konstrukcja po procesie spawania poddawana jest dodatkowej obróbce wykańczającej. Polega ona na piaskowaniu, które gwarantuje usunięcie z powierzchni metalu ognisk korozji, oraz malowaniu metodą natrysku elektrostatycznego.
Rozwiązania takie gwarantują bezproblemową eksploatację traka, a także mają wpływ na jakość obróbki. Jego standardowa długość wynosi 6000 mm, co pozwala na rozkrój kłód o długości maksymalnie 4800 mm. W opcji możliwe jest wykonanie maszyny o dowolnej długości podtorza.
Na belkach wzdłużnych łoża zamontowane są precyzyjne prowadnice prętowe, po których na rolkach przesuwa się podwójnie podparta brama z głowicą tnącą. Jej prześwit wynosi 420/1200 mm. W przypadku obrotu kłody podczas jej przecierania parametr ten osiąga wartość 420/1350 mm.
Jednostka tnąca wyposażona jest w dwustronny, łańcuchowy napęd wzdłużny z motoreduktorem o mocy 1,1 kW. Falownik umożliwia płynną regulację prędkości posuwu w zakresie od 0 do 30 m.b./min.
Koła prowadzące o średnicy 800 mm posiadają wielorowkową bieżnię typu PK, co eliminuje gromadzenie się na niej żywicy i trocin, i powstawanie zgrubień. Gwarantuje to maksymalnie długi okres eksploatacji brzeszczotu. Duża średnica kół umożliwia znaczące zmniejszenie prędkości obrotowej części wirujących, przy zachowaniu wysokiej prędkości liniowej wynoszącej 32 m/s. Przekłada się to na mniejsze zużycie podzespołów, takich jak pasy klinowe, wały napędowe czy łożyska i piasty kół prowadzących.
W standardzie agregat napędzany jest silnikiem elektrycznym o mocy 22 kW. Opcjonalnie przewidziano także jego mocniejszą wersję – 30 kW. Z kolei za pozycjonowanie jednostki tnącej w płaszczyźnie pionowej również odpowiada motoreduktor o mocy 1,5 kW, współpracujący z przekładnią łańcuchową.
Prędkość posuwu pionowego to 40 mm/s, a precyzyjne pozycjonowanie głowicy odbywa się poprzez sterownik z falownikiem. Dokładność regulacji grubości piłowanego drewna to 0,01 mm, a dokonane nastawy widoczne są na czytniku ISP-F12. Agregat wyposażony jest również w kontaktowy system kontroli trakcji brzeszczotu, którego konstrukcja oparta jest na przesuwanej elektrycznie rolce. Napęd stanowi motoreduktor o mocy 0,12 kW.
Konfiguracja załadunku i pozycjonowania kłody
Przed piłą taśmową, na regulowanym ramieniu, zamontowana jest automatyczna, elektryczna korowarka, której zadaniem jest oczyszczanie miejsca przejścia głównego narzędzia tnącego. Dzięki temu znacznie wydłuża się czas jego użytkowania. W przypadku przecierania żywicznych gatunków iglastych pomyślano również o zabezpieczeniu piły przed przyklejaniem się do niej trocin. Polega ono na spryskiwaniu jej powierzchni wodą. Proces odbywa się automatycznie z wykorzystaniem elektrozaworu. Brzeszczot tnący o szerokości 60-65, z podziałką zęba 25 mm, z ostrzem stellitowym o rzazie wynoszącym 2 mm, pozwala zwiększyć wydajność do 35 m3/8 h. Dwustronne, wykonane z lignofolu ślizgi prowadzące brzeszczot chłodzone są emulsją, co zmniejsza generowany hałas oraz tarcie, a tym samym ma wpływ na mniejsze zużycie energii. Przesuw ślizgów stabilizujących odbywa się elektrycznie.
Ostrza stellitowe zapewniają bardziej stabilną pracę, a czas pomiędzy kolejnymi ostrzeniami jest dłuższy niż w przypadku brzeszczotów klasycznych. Dla drewna gatunków twardych zauważalna jest także znacząca poprawa jakości cięcia. Ten stop na bazie kobaltu i chromu powoduje wydłużenie czasu pracy pomiędzy zmianą piły do 3 godzin. Zaletą jest także niewielki rzaz wynoszący maksymalnie 2 mm oraz możliwość stosowania większej o 30 proc. prędkości piłowania, co przekłada się na wydajność maszyny.
Na podtorzu zainstalowano także cały osprzęt hydrauliczny. Mowa tutaj o systemie załadowczym, czterech oporach kątowych, docisku, systemie poziomowania kłody z napędem jej przesuwu przód-tył oraz obracaku łańcuchowym. Całość pozwala na bezproblemowe przecieranie kłód o tak dużej średnicy i ciężarze do 5 t. Konfigurowanie systemu załadunku i pozycjonowania kłody odbywa się w oparciu o indywidualne potrzeby klienta. To on decyduje o liczbie i rozmieszczeniu wzdłuż jednej strony łoża hydraulicznych ramion podawczych. Trak można także doposażyć w zasobnik kłód z rampą załadowczą oraz pracujące na powrocie zabieraki desek. Oprócz tego możliwe jest także zainstalowanie dodatkowych narzędzi hydraulicznych czy elektrycznego zasobnika trocin.
~Tomasz Bogacki